Un grafite impuro

UN GRAFITE IMPUROX. Ricardo Losada. Leo nun artigo de prensa que as culturas non occidentais xa non fan obxectos decorativos ou artesanías para consumo interno, e moito menos aínda para prácticas rituais, senón para vendérllelos aos turistas. Mágoa. E non só porque implique a perda de moitas tradicións propias, e a mercantilización dun tipo de arte moi peculiar, senón por un problema artístico. Os nativos crean obxectos ou estéticas acordes cos prexuízos que os turistas teñen sobre esas culturas, desvirtuándoas totalmente. Pasa o mesmo coas comidas. Vas a China e non probas a comida que toman os chineses. Tomas a comida chinesa preparada para o gusto occidental.

Sucede algo parecido en Occidente, sobre todo coa arte rupturista e innovadora, como o grafite. Os políticos contratan grafiteiros para decorar as súas vilas, non pola cultura, senón porque eses grafites atraen turistas. É unha moda que, para máis, está creando fortes desavinzas entre os propios grafiteiros. Como di Dan, un grafiteiro galego, a febre dalgúns alcaldes por pagar murais en lugares ou edificios públicos é unha práctica que xorde do grafite, pero non é grafite. É máis, cre que é unha forma de control que fai que o grafite perda o seu carácter de total liberdade e de crítica á lexitimidade da propiedade privada que o caracteriza.

Non quero entrar agora no debate sobre se o grafite é ou non arte, nin no debate sobre a lexitimidade dos artistas a pintar onde lles pete. Traio a colación este tema porque nas pasadas festas de Guadalupe en Rianxo, a Asociación Ondiñas Mainas, coa colaboración do concello e a deputación, contrataron seis grafiteiros para pintaren outros tantos grafites en diferentes lugares da vila, incluído un barco. É certo que, ao principio, pareceume, no sentido que sinala Dan, bastante decepcionante ver aqueles grafiteiros traballando case como funcionarios municipais, e pareceume unha iniciativa perversa. Pero aos poucos días deille a volta ao argumento porque me pareceu fermoso ver aqueles funcionarios municipais traballando de grafiteiros. Pasoume, sobre todo, con Miguel Peralta, que pintou o logradísimo grafite de Castelao que loce na parede lateral dun edificio privado da ribeira rianxeira. Non sabería dicir se é un grafite puro, pero si que é unha obra de arte que vin crecer día a día, e que hoxe visito regularmente. Sería máis fermoso se fose pintado sen permiso? Non o sei, pero se eu fose o propietario dese edificio, e non me pedisen permiso, diría o mesmo que Dan cando lle preguntaron nunha entrevista se lle importaría que lle pintasen sen o seu permiso a fachada da súa casa: Non me importaría, dixo, e se me gustase, moito mellor.

4 comentarios en “Un grafite impuro

  1. Prezada Magdalena:

    Estou totalmente de acordo co teu primeiro parágrafo, como non podía ser doutro xeito. Pero iso non impide que valore que algúns mozos intenten recordarnos que estamos demasiado obsesionados coa propiedade privada, e cada vez máis afastados de valorar o común. E cando digo propiedade privada non me refiro unicamente a propiedades materiais, senón tamén inmateriais, como as ideas.
    (Cando Eva se pasa un pouco co grafite da maquillaxe, gustaríame que a propiedade da súa cara fose común, non privada).

    Agradézoche a historia de Pitas Payas porque, desde que lin o teu comentario, non paro de cantar a versión que fixo Paco Ibáñez dese poema, e que tiña moi esquecida.

    Apertas rianxeiras

    1. Como responsable de Ondiñas Mainas quero aclarar que non foron contratados. O que cobraron por intervir no Festival de Arte Urbana Viladormar 2019 foi máis ben simbólico comparado co traballo feito. Foron cinco os artistas que cobraron. Un sector fixo dous totalmente gratis e por sorpresa. O barco foi unha iniciativa privada. Esa sí foi unha encarga. O resto, despois de proporcionarlles os muros , tiveron liberdade total de creación. Apertas rianxeiras!

  2. Bueno, yo no soy partidaria de que el grafitero puede pintar donde le venga en gana, en cambio, me encanta ver esas excelentes obras que suelen hacer por encargo. Si como dice Dan, eso es una manera de perder la libertad que lo caracteriza, los propietarios de esos “lienzos pétreos” podrán decir : “Tu libertad acaba donde comienza la mía”.

    Ahora me viene a la memoria algo que escribió el arcipreste de Hita en su “Libro del buen amor” cuenta que, Pitos Payas, al despedirse de su esposa para un largo viaje de negocios, quiso tomar sus precauciones y “grafiteó” bajo el ombligo de su mujer un pequeño cordero y se marchó por dos años. A la señora se le hacía un mes, un año entero, y tomó un amante; el dibujo se fue borrando con el roce continuo.
    Cuando supo que el marido volvía, le dijo al amante que le pintase otro cordero en sustitución del anterior. El amante le dibujó un carnero grande, con todo su apero, o sea, cuerna. Cuando vio Pitos Payas, el mencionado lugar y vio un gran carnero con armas de prestar, le dijo: “¿ Cómo es esto señora, si cuando me fui, yo pinté cordero y encuentro carnero ? “.
    – “¿ Y cómo mi señor, en dos años un corderito no iba a ser carnero ? ¡ Volviérais más temprano y encontraríais cordero !”.

    Y ahora me voy al tocador, todavía estoy sin el graffti que realizo cotidianamente con mi mismísimo permiso y no me gusta nada que me vean sin tunear.

    Besiños palmeiráns, querido profesor.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *