Xerardo AgraFoxo. Coñecía a Erri de Luca (1950) dende que  Muchnick Editores publicara Tú, mío (2000) unha historia ambientada á beira do mar Tirreno –entre un rapaz e un mariñeiro que lle fala da guerra– e se convertera  nun gran éxito de ventas. Os libros deste autor napolitano son nada máis saír á luz un fenómeno popular polas súas historias persuasivas. Esta novela publicada por Rinoceronte (2008), e que leva por título Montedidio, nome dun arrabalde de Nápoles, narra o encontro dun rapaz de trece anos e un vello xudeu, Rafaniello, que se refuxia no barrio e se dedica a reparar os zapatos dos pobres. E tamén xorde María, a noiva do mozo, e outros personaxes dun mundo tan sórdido que converten as retorcidas rúas deste barrio  –que aínda sofre as secuelas da guerra– nun escenario propio da Camorra.

Neste ambiente duro e opresivo, onde se mesturan a inocencia dun neno e a sabedoría dun vello maltreito, o rapaz só encontrará alivio nos fugaces encontros con María e nas conversas co zapateiro. O seu traballo cotián, como axudante dun carpinteiro, o mestre Errico, e os abusos que recibe el de don Liborio (dáme a graxa e tamén me apalpa a pirola) e a súa moza dun noxento caseiro, amosaranlle a outra faciana  dunha realidade ateigada de podremia e miseria.

A novela –traducida por Cristina González Piñeiro– está escrita con capítulos moi curtos. Apertadas páxinas que nos ofrecen a ollada inquieta e escrutadora dun rapaz:  ás veces,  triste, coma a fame e o medo que o espreitan;  outras, alegre, coma os bicos entre as trandeiras da azotea e, por primeira vez, o sexo. Así é a vida –neste caso de aprendizaxe e maduración– nun barrio onde hai que loitar arreo para sobrevivir.