Galicia e os galegos na poesía castelá VIII. Juan Ramón Jiménez

jimenezRomán Arén. É ben coñecido o aprezo que Juan Ramón tivo pola obra de Rosalía, manifesto xa dende a prosa “Rosalía de Castro” até os xuízos que manifesta en El Modernismo. Notas de un curso (1953), onde sinala o influxo da poeta, pero tamén de Curros, na súa obra primeira. O influxo rosaliano foi xa estudado por Alonso Montero e por Antonio Sánchez, e da poeta galega traduciu “Negra sombra” e un fragmento de “¡Prá A Habana!”, que son de boa calidade, como é lóxico nun poeta coma Juan Ramón, que logra un acerto no derradeiro verso de “Negra sombra”: “Sombra que sempre m’asombras”: “Sombra que siempre me ensombras”. Pero, ademais, o poeta de Moguer dedicou a Rosalía dous poemas: “El amor inocente” e “Como una abeja bendita”, dous textos de mocidade. Di así o primeiro:

“El amor inocente (con Rosalía de Castro)”

Mató el amor inocente el ciego de rabia y celo,/y cayó muerto el amor, como una luz, sonriendo./Bajo cristal y jazmín fue el amor al campo eterno,/su frente lisa llevaba el roce del negro beso,/iban mirando sus ojos y sus labios entreabiertos/parecía que exhalaban la voz que aún suena en el cielo./Y entre jazmín y cristal al compás del balanceo/de los hombres del pesar iba el amor sonriendo.

A prosa “Rosalía de Castro” publicouse no xornal <El Sol> en 1932: “Llueve en todo Galicia. Suelo y cielo están fundidos, el corazón de cuatro cavidades por su fibra interior, por la lluvia. Toda Galicia es el ámbito de un grande, sordo corazón…” Está, pois, evocando a morte da poeta en 1885. Pero Curros é un dos poetas citados en Platero y yo, na estampa XVII, “El niño tonto”: “Un día, cuando pasó por la calle blanca aquel viento negro, no vi ya al niño en su puerta. Cantaba un pájaro en el solitario umbral, y yo me acordé de Curros, padre más que poeta, que, cuando se quedó sin su niño, le preguntaba por él a la mariposa gallega: Volvoreta d’aliñas douradas”.

Refírese ao poema “¡Ai!” do poeta de Celanova, que traduciu tamén ao castelán.

O terceiro poeta galego polo que se interesou foi Feliciano Rolán (Vigo. 1907-A Guarda, 1935), o autor de Huellas (1932) e De mar a mar (1934), unha selección de poemas en prosa que escolleu o mesmo Juan Ramón. Rolán foi amigo, ademais, de Díez Canedo, Azcoaga, Burgos Lecea, Benjamín Jarnés, Dictinio del Castillo e de Cunqueiro, entre outros. As súas Obras poéticas foron reeditadas por Castrelos en 1970, con prólogo de Carballo Calero.

juan ramon 2Pero Galicia amosou tamén grande interese por Juan Ramón, e en 1965, en Lugo, publicouse o folleto Platero e mais eu, onde se traduciron e ilustraron varias das estampas do libro. Entre os tradutores estiveron Otero Pedrayo, Alonso Montero, Méndez Ferrín, Fole, Mª Xosé Queizán, Sebastián Risco, Celso Emilio Ferreiro, Camilo Gonsar, Arcadio López-Casanova, Manuel María, Carballo Calero, Ben-Cho-Shey, Antía Cal e Albino Núñez. Fole puxo o limiar, “Juan Ramón Jiménez, visto por nós”. Moitos anos despois, 1990, o libro completo foi traducido por Eubensei, é dicir, Manuel Beiras. Tamén o rianxeiro Faustino Rey Romero (1921-1971) fixo en 1965 a tradución do poema juanramoniano “O nome acadado dos nomes”, que se publicou na revista mexicana do exilio galego <Vieiros>. Tamén Luís Seoane estudou o poeta de Moguer en Comunicacións mesturadas.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *