Antón Riveiro Coello. Resulta estraño pensar que unha persoa, logo de saber que apenas lle quedan tres meses de vida por mor dun cancro terminal, atope algún resorte de optimismo no simple feito de fumar ou na posibilidade de poder seguir comendo chourizo. Tamén causa abraio o sorriso aberto de alguén sen brazos nin pernas. Por sorte, hai persoas así, que aceptan a máis crúa realidade cun extraordinario poder de encaixe. Aí atrás, vendo as fotos de Xoán A. Soler sobre a experiencia dun rapaz andaluz con parálise cerebral que, axudado polo seu irmán, cubriu en cadeira de rodas os 800 quilómetros do Camiño, sentín unha fonda emoción porque as imaxes expresan a forza da superación, toda unha lección de vida.

Mais tamén hai persoas que, conscientemente, aceptan a derrota cando a vida xa só é un sufrimento innecesario. Esa escolla que abriu R. Sampedro e hai pouco referendou J. A. Arrabal, é outro camiño de liberdade aínda que sexa un treito cara á propia morte.

Unha sociedade avanzada non pode pórse de perfil e ninguén debe escoller polo outro. E non vale o exemplo meritorio desas persoas que son quen de buscar o lado positivo mesmo na desgraza. Unha fría lucidez pode rexeitar calquera escenario onde todo se reduce a un feito vexetal, a un corpo sen apenas vida. A decisión, reservada para casos concretos, ten que ser persoal e intransferible. Só despois, feita a escolla con liberdade, poderemos entender os dous casos coma un acto de valor, non de covardía. E haberá que ver a decisión dos outros coa mesma naturalidade coa que o Enrique Picamoca, un coitado da miña vila, aceptaba a súa miseria e esa resposta tan resignada e triste, cando lle preguntabas se ía frío: “para que quero o frío se non teño abrigo”.