Román Arén. Vai ser 2016 un ano de grandes celebracións literarias: os centenarios da morte de Shakespeare e Cervantes provocarán conferencias, libros, exposicións e algunhas bobadas. Se hai sorte, quizais atraian novos lectores. A estes fastos sumaranse os centenarios de Camilo José Cela e o inca Garcilaso, máis os cento cincuenta anos do nacemento de Valle-Inclán. Pero como o mellor que ten a literatura, como a vida, é a súa variedade, que nos permite ter moitas almas lectoras, unir inimigos, casar antíteses, dar chimpos abraiantes no tempo, eu elixo un nome hoxe “menor”, pero grande na súa época, Seguir lendo No centenario de Verhaeren →

Román Arén. Cúmprense, neste 2015, douscentos anos do nacemento de José María Gil Rey, ocorrido o 26 de maio de 1815 en Santa María do Sar, en Compostela, pero fóra de portas. Licenciado en Medicina, foi algo máis ca un médico, xa que manifestou interese pola filosofía, pola agricultura, pola química e pola poesía. Pero a súa memoria segue viva por ter sido o fundador do primeiro xornal ilustrado de Galicia en 1838 (a prensa galega “nace” en 1800), o <Semanario Instructivo> Seguir lendo Un modesto poeta na Galicia do século XIX →

Román Arén. Que ser tan extraordinario e contraditorio foi Bergamín (1895-1983)! Católico fervente, aliando dos comunistas na guerra civil, atribúeselle a famosa frase “cos comunistas ata a morte; nin un paso máis”. Ao final da súa vida, morreu en Donosti, foi partidario de Herri Batasuna. É, probablemente, o autor dos mellores aforismos do castelán, que logo foi moi imitado, a partir de El cohete y la estrella (1923), aínda lembro abraiado o primeiro libro seu que lin, El clavo ardiendo; creo que, con Juan Larrea, ese gran poeta español en francés, foi o membro máis orixinal da Xeración do 27. A súa revista <Cruz y Raya> (1933-1936), fundamental na cultura republicana, logrou unir comunistas e falanxistas. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá XXXII. José Bergamín →

Román Arén. Anda estes días de actualidade Francisco Luís Bernárdez (Bos Aires, 1900-1879), poeta arxentino de pais galegos, amigo de Borges e de todo o grupo de <Martín Fierro> e cuñado de Cortázar. Vivía en Ourense entre 1920 e 1925, mais tamén en Portugal e Madrid, onde publicou tres libros de vangarda, aínda con rasaibos modernistas, Orto (1922), para o que fixo a cuberta o galego Manuel Méndez, Bazar (1922) e Kindergarden (1923), con cuberta de Cándido Fernández Mazas. Luís González Tosar vén de editar Francisco Luis Bernárdes. Poeta de fe, leal a Galicia (2015), onde reúne a súa obra en galego (poemas, artigos) e unha antoloxía da súa obra castelá, pero xa se tiña ocupado entre nós da súa figura Luís Martul Tobío. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá XXXI. Un galego-arxentino: F. L. Bernárdez →