Arquivo da categoría: Teatro

Galicia e os galegos na poesía castelá CLXXII. Leandro Fernández de Moratín

Portrait Of The Poet Leandro Fernández De Moratín (1760-1828)Román Arén. Para que calquera coñeza o repertorio fundamental da literatura castelá, o nome de Leandro Fernández de Moratín (1780-1828) vai asociado ao teatro, pois é considerado o mellor dramaturgo español do século XVIII e aínda hoxe en día os estudantes adoitan ler no bacharelato a comedia El sí de las niñas. Ademais, os que se interesan pola historia saberán que foi afrancesado, amigo de Goya e que morreu exiliado en París. Pero Moratín fillo (seu pai, Nicolás Fernández de Moratín foi tamén poeta) foi un poeta importante aínda que ás veces algo esquecido, pero que escribiu varios poemas que figuran merecidamente nas antoloxías, sobre todo a elexía “A las musas”:

Esta corona, adorno de mi frente,/esta sonante lira, y flautas de oro,/y máscaras alegres que algún día/me disteis, sacras musas, de mis manos/trémulas recibid, y el canto acabe,/que fuera osado intento repetirle…

Foi o autor poeta elexíaco, satírico, lírico e epigramático, ademais de tradutor de Horacio e Shakespeare. Hoxe contamos cunha edición das súas Poesías completas (Barcelona, 1995) a cargo de Jesús Pérez Magallón. Medra, asemade, o interese pola súa prosa, que conta con edicións contemporáneas. Non abundan as referencias a Galicia na súa obra, aínda que algunha hai. No romance satírico de 1822 que comeza “Virgen santa del Rosario…”, hai unha alusión burlesca:

En la gran ciudad de Coria,/que por poco no es gallega,/vivía don Juan Andrés,/un hidalgo de Alcobendas.

O comentarista da poesía de Moratín, Pérez Magallón, anota “hay una Coria en Cáceres, pero dado el tono burlón debe referirse a Coria del Río, en Sevilla”. A burla vén porque queda lonxe, case tan lonxe como Galicia.

Non faltan as alusións xacobeas, e así no romance hendecasílabo “La toma de Granada por los Reyes Católicos, don Fernando y doña Isabel” anota a “Y otro Almanzor del templo de Santiago/renovará el incendio y la rüina”. Naturalmente alude á expedición de Al-Mansur a Compostela no ano 997.

No tivo moitos galegos que estudasen a súa obra, pero Sánchez Cantón dedicoulle un interesante artigo en 1946 (“Moratín, josefino, en la interpretación de Lenguas”) no <Correo Erudito> e tamén o ourensán José Luis Varela se ocupou del en “Moratín dimite”, incluído en La palabra y la llama (Madrid, 1967).

Aínda se pode atopar outra alusión a nós, esta vez á fama, en parte verdadeira, de que a maioría dos criados en Madrid eran galegos. Figura no poema satírico “El Filosofastro”, que antologa Polt, que leva por antetítulo “Epístola a Claudio”:

…cedí al encanto/de su elocuencia, y vieras conducida/del rústico gallego que me sirve/ancha bandeja con tazón chinesco/rebosando de hirviente chocolate…

Galicia e os galegos na poesía castelá CLXX. Inés de Castro e Vélez de Guevara

022Román Arén. Se hai un mito literario galego, ademais de Macías e Rosalía de Castro, ben famoso, é o de Inés de Castro, que vencella Galicia e Portugal, como ben escribiu Otero Pedrayo. Esta limiá establecida en Portugal, amante do príncipe don Pedro, foi asasinada por orde de Afonso IV o 7 de xaneiro de 1355. Entro na morte e na gloria literaria, pois en 1367, proclamado rei don Pedro, mandou exhumar o seu cadáver para que fose honrada como raíña e de aí veu o de “reinar despois de morrer”. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá CLXX. Inés de Castro e Vélez de Guevara

Galicia e os galegos na poesía castelá CLXVIII. Vagos ecos no duque de Rivas

04-angel_de_saavedra_duque_de_rivas_sRomán Arén. O duque de Rivas, Ángel Saavedra Ramírez de Baquedano (1791-1865), cordobés, é unha das figuras salientables do Romanticismo español, tan serodio, pero pervive pola peza teatral Don Álvaro o la fuerza del sino (1835), aínda representada en 1983 e reeditada sempre, e por algúns dos seus romances históricos nas antoloxías. Menéndez Pelayo, con sutileza, dicía que o seu talento era fundamentalmente o dun narrador, quer na poesía, quer no teatro. Non ía de todo desencamiñado, pois domina ben os elementos narrativos. Tamén foi poeta lírico, primeiramente entre o neoclasicismo e o rococó, e logo vagamente romántico en poemas como “O faro de Malta”. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá CLXVIII. Vagos ecos no duque de Rivas

Os monicreques de Kukas de BARRIO a BARRIO

monicrequesPilar Sampedro. Os monicreques de Kukas de BARRIO a BARRIO é unha magnífica idea do concello de Santiago, ao ocupar os CSC (Centros Socio Culturais) da cidade con mostras das marionetas deste creador compostelán e universal. Toda unha vida dedicada ao teatro de marionetas, ás representacións e á creación de bonecos dá para isto e máis, por iso agradecemos o proxecto Seguir lendo Os monicreques de Kukas de BARRIO a BARRIO