Ignacio Castro Rey. <Cando caeu a primeira neve comezamos a coñecernos mellor> (M. Crnjanski). Justicia para Serbia. O de menos son os escándalos sexuais que o ano pasado saíron á luz na Academia Sueca. Perdoariámolos, xa que polo menos indicarían que estes señores son humanos e quédalles aínda algo de sangue nas veas. O asombroso é a pretensión de manter a nivel mundial “motivos estritamente literarios” que cubran o planeta e seleccionen nel o canon literario do que vale e o que non. É isto o aberrante, probablemente tan daniño como a lexión de mortos que deixou detrás súa a invención da dinamita polo venerado enxeñeiro de armamento Alfred B. Nobel. O propio Handke, nunha das peores entrevistas que lle lembramos (O País, 10/10), está case xenial diante da decena de xornalistas que, despois de anos de ignoralo e insultalo, por fin o esperan en grupo: <Non sei como celebralo>. Di ter nado culpable, pero á fin sentirse libre. Aínda que durante un tempo non o será, xa non o é diante da nube de preguntas estúpidas: <En que vai gastar o diñeiro?> .(<Vaia isto non é moi sutil>, ironiza Handke). Enseguida se recupera: <Tras o Nobel? Hai que continuar coma se nada. É un dos meus motivos na vida: facer coma se nada>. Certo, decontado todo volverá ao seu leito: o da clandestinidade. Afortunadamente, igual que a historia non sabe o que fai, os xornalistas non teñen ningunha memoria (agás cando, con intencións policiais, tiran de hemeroteca). Sobre todo para quen, como todos os clásicos, é un home dunha soa idea que ha de estenderse en todos os campos posibles: novela, teatro, ensaio, cinema ou poesía. E en varios idiomas, incluído o español. Todo demasiado complexo para facer diso crónicas fáciles, salvo que estean premiadas por un gran Premio.

Chegado o caso pode ser patriota, nunca nacionalista: <Non voto en ningures. Non é un problema>. A pesar de declararse austríaco, non francés, a rama eslovena é a que prevalece. <A emoción é a que decide, non soamente o pensamento. Afortunadamente ás veces liberámonos da razón>. Pero é sobre todo a súa rebelión instintiva contra o poder establecido, e o seu sentido pasional da xustiza, a que explica a súa postura sobre a guerra dos Balcáns. Serbia? A polémica veu en parte por <a falsa imaxe que se deu nalgúns medios do meu libro>. Simplemente, á marxe do maniqueísmo informativo, Handke (como Debray e algúns máis) tentou ver os outros lados da cuestión, mesmo a sufrinte humanidade dos malos oficiais, fóra dos ladridos dos cans profesionais da guerra e da película en B/N que se rodaba sobre as nosas cabezas. Por iso o seu editor estadounidense confésalle: <Despois de ler o teu libro comprendo que o que din sobre os Balcáns The New Yorker e The New York Times é pornografía>.

Acaso Handke é autor dunha soa idea: vencer o estrondo da historia co murmurio das follas, coa nada da revelación? Con este emblema talvez Kafka se refería a unha visión épica que se funde coa insignificancia cotiá. Por exemplo, a de pasear, recoller cogomelos e cociñar, a de ver un partido de fútbol no bar próximo ao seu refuxio en Chaville, nas aforas de París. Vive aquí desde hai trinta anos, rodeado de veciños que, segundo a súa confesión, non saben moi ben a que se dedica. É posible que este apracible retiro teña chegado ao seus últimos días e que durante un tempo, como se lamentaba Canetti, Handke sexa perseguido por unha notoriedade de pacotilla. Isto a pesar de que, até agora, os seus libros están ateigados de certo esplendor dunha insignificancia que ama: <Veo moverse las hojas. Se trata de una sensación de eternidad, y cuando la experimento me olvido completo de que existe una Historia>. Atendamos a estoutro fragmento de Carta breve para un largo adiós: <Nunca me había sentido bien al bailar. El ademán logrado con el que se rechazaba el cambio del camarero: entonces me sentí bien y casi ingrávido, como quizás les ocurría a los otros al bailar>. Ou ben este de La pérdida de la imagen, o seu pouco coñecido (e até agora o único esgotado) libro sobre Gredos: <Fue en los últimos años, no antes, cuando la región llegó a ser tan callada (a excepción de una de las horas de trabajo). Luego a veces reinaba algo así como un silencio de guerra, o de preguerra>.