X. Ricardo Losada. Aquí tedes un artigo que me deixará en ridículo. Xurdiu na sobremesa dunha cea de ex xogadores do C.D. Unión de Rianxo, cantando, nun ambiente de gran camaradería: “En la arena escribí tu nombre / y luego yo lo borré / para que nadie pisara / tu nombre, María Isabel”. Evocoume unha tarde solitaria na rianxeira praia de Tronco. Eu tiña 17 anos e, namorado, escribín cos dedos na area o nome da moza. Despois borreino, pensando: Para que non o pise nin a marea. Tiven a sensación de que todos aqueles que cantaban comigo tiveran unha experiencia parecida. Ao acabar a canción, fun ao baño, mireime no espello e recoñecín o que non quería recoñecer. Aquela pegadiza canción parecíame máis fermosa que o poema, Graal de Valente, que o meu sistema cultural inmunolóxico me mandara como anticorpo (¡cómo che pode gustar esa horterada!) para eliminar o virus de María Isabel: “Respiración oscura de la vulva./ En su latir latía el pez del légamo / y yo latía en ti. / Me respiraste / en tu vacío lleno / y yo latía en ti y en ti latían / la vulva, el verbo, el vértigo y el centro”. Comparados cos versos de Los Payos, aqueles de Valente parecíanme os de alguén que se amaba moito a si mesmo como Poeta pero que nunca amara a ninguén de carne e óso. Dábame a impresión, como di Iñaki Uriarte, que Valente non tiña nada que dicir sobre o amor e, moito menos, que compartir.

     Cando cheguei á casa, máis bébedo, non puiden evitar reler (leva unha hora) Novas cartas a un mozo poeta, para saber se o autor, Joan Margarit, lle daba a razón a María Isabel ou a Graal, pois supuxen que este era o nome dalgunha muller evanescente. Lin: “O límite da poesía é o da emoción. Quero dicir que non me interesa o poema que non contribúa (…) a deixarme un pouco máis cerca da felicidade”. Un punto para María Isabel. “Se o poema éo de verdade, leva o lector directamente a un lugar do seu propio interior e alí acende algo como un faro, o cal parece dicir que estes lugares profundos e difíciles dun mesmo se parecen moito aos doutras persoas”. Outro punto para María Isabel. “O instrumento do lector de poesía é a súa sensibilidade, a súa cultura, os seus sentimentos, o seu pasado…”. Terceiro punto para María Isabel. “Hoxe o que identifica a poesía respecto da prosa son a concisión e a exactitude”. Dous puntos máis para María Isabel. “A min paréceme que só é válida a poesía que se entende”. Resultado final: María Isabel, 6; Graal, cero.

     Alegreime, pero o sistema cultural inmunolóxico intentou avergonzarme recordándome o retrouso de María Isabel: “Chi ri bi ri bi po po pom pom (catro veces). Bo ataque, pero o meu cerebro bébedo ten resposta para todo. Cantei: “La playa estaba desierta, / el mar bañaba tu piel,/ cantando con mi guitarra / para ti, María Isabel”. Recordoume aquela miña moza en traxe de baño branco saíndo do mar, e tiven unha erección. Cómo me gustaba vela disimuladamente desde a toalla e imaxinar que a abrazaba, e me humedecía. Pero o sistema cultural inmunolóxico retrucou: En el latir de la vulva late el pez del légamo, dixo, iso si é fermoso. Debo recoñecer que ao oír vulva, recordei algunha cochada que teño feito e o meu membro parecía que… pero en canto a comparou co peixe do légamo arrefriou. ¿Légamo? Tería que ir ao dicionario, atoparía máis dun significado e romperíame a cabeza para interpretalo. Preferín cantar esa parte cursi da canción de María Isabel (si, cursi; ¿e que?, ¿quen non foi sincero algunha vez sendo cursi?): “La luna fue caminando / junto a las olas del mar, / tenía celos de tus ojos / y de tu forma de mirar”. Déronme ganas de coller un sombreiro, como pide o retrouso da canción, poñelo e ir á praia. Pero era de noite e non quentaba o sol: deiteime e, desvelado, en vez de contar ovellas, contei ducias de veces aquel retrouso: Chi ri bi ri bi po po pom pom, ata que quedei durmido, e durmido como un rei.

     Levanteime coa peor resaca da miña vida. ¡Que vergonza, Dios mío!