Jose Lires. Vaia por diante que son un deses escépticos con moi mal prognóstico de curación. As máis das veces, a curiosidade guíame por camiños ensarillados onde conflúen escepticismo e dogmatismo. Este é un deles.
Non hai moito, aventureime a ler El ángel perdido, de Javier Sierra, atraído porque a trama se ambientaba na contorna da miña vila, Noia, e en certa maneira revivía antigas lendas locais sobre a arca de Noé. O meu interese polo dioivo universal -esquecido dende aqueles anos de catecismo-, agromara con outro cariz na xuventude, logo de ter escoitado un relatorio sobre os cambios no nivel do mar e os seus efectos nas costas.
Evidentemente, o relator non falaba de catástrofes divinas, pero quedaba lugar para argumentar a favor dun excepcional evento xeolóxico precursor do mito. Agora, aproveitando o tirón do libro, e perdoándolle ao autor uns cantos erros -Noia non asoma na Costa da Morte!-, organízanse rutas polos escenarios novelados.
Neste ambiente turístico-cultural, os visitantes escoitan falar da orixe do nome do lugar. A lenda, tras sufrir un proceso de metamorfismo rexional, apunta ao propio Noé como fundador de Noia, o cal a bautizou co nome da súa neta Noela. O escudo do concello reflicte o relato bíblico: nun mundo asolagado, unha arca suca o mar namentres unha pomba retorna cunha ramiña de oliveira no peteiro, proba irrefutable de ter atopado terra firme. Na versión local a embarcación ben puido sobordar no monte de San Lois, a nosa humilde alternativa ao monte Ararat.
Contamos cun guión ancestral duns feitos avalados pola comunidade relixiosa e predicados dende un púlpito, onde a veracidade dos acontecementos blíndase ante as impertinencias da Ciencia. Palabra de Deus! Pero… e se o dioivo ocorreu en realidade? E se algunha remota civilización sufriu unha inundación tan catastrófica coma para deixar pegada no seu acervo cultural?
Retrocedamos algo máis de 7.500 anos ata un mundo en tránsito entre o frío glacial e o suave verán que inauguraba un novo período na Terra. Os xeos da última glaciación, levaban milenios derreténdose, causando a elevación progresiva do nivel dos océanos. Os pobos asentados nas fértiles veigas dun xigantesco lago de augas doces -o que agora coñecemos como mar Negro- non daban creto ao que estaba a suceder. Un son arrepiante acompañaba as inxentes cantidades de auga procedentes do Mediterráneo mentres se precipitaban, con unha forza superior en 200 veces a das fervenzas do Niágara, rebordando o Bósforo. O ascenso era tal, que en poucos días áreas extensas quedaron baixo tres metros de auga salgada.
Ao cabo do ano o nivel do mar Negro ascendeu 55 metros. Estarrecidas, aquelas xentes comezaron a abandonar as súas aldeas, empurradas por unha inundación sobrenatural, inexplicable. Co tempo, a diáspora encargaríase de difundir por Europa e Asia o relato deses caóticos acontecementos, perpetuándose nas tradicións de distintas culturas e relixións.
Xa de volta, fico fronte ao San Lois. Enredo co obxectivo da cámara na procura dese ángulo caprichoso que compoña a imaxe onírica perseguida. Vaites! Velaí a nao de Alfonso Costa varada no cumio do monte!