Antón Riveiro Coello. Sempre gustei máis de follear os libros que de ler a contracapa onde moitas veces, sen reparo, descóbrennos unha boa parte do argumento e as claves da novela. Libros coma os de Salamandra ou Anagrama, por poñer dous exemplos significativos, adoitan levar moita información e non é a primeira vez que se lles vai a man. Por iso, case nunca leo as contracapas, o que converte o feito da lectura nunha aventura maior e, asemade, nunha rede de decepcións e fracaso pois bo número de novelas fican pola metade. Outros libros, coma o que hoxe traio aquí, conteñen pouca información na contracapa e fan unha exposición atinada que non interfire na lectura. Sei, por experiencia propia, do difícil que é contraer nun parágrafo o espírito dunha novela, sen traizoala. Tal é o caso de O cerebro de Andrew. E foi unha sorte que lese ese parágrafo porque, se me ativese ao lido nalgunhas críticas, seguro que fuxiría porque nelas especifícase que a base da novela radica en teorías da psicoloxía cognitiva e na neurociencia, un mundo complexo para a miña compresión (aínda que talvez picase por esa estraña teima de lermos cousas que nos exceden, que poñen a proba a nosa ignorancia). Como digo, animoume a mercar o libro o parágrafo e tamén o feito de que o autor desta novela fose o mesmo que escribiu outros títulos de sona, entre os que sobracean Ragtime e A gran marcha. Falo de E. L. Doctorow,

Desta volta, Doctorow non busca eses panos de fondo onde a historia ten unha importancia case protagónica. Aquí a paisaxe que sustenta a novela é a mente humana, unha introspección íntima que se afasta dos grandes escenarios. Aquí, n’O cerebro de Andrew, o protagonista conversa cun descoñecido, unha especie de psicanalista, que lle escoita a historia da súa vida, as súas relacións amorosas, as súas desgrazas e todo o que o sitúa nese intre da confesión. Coma unha matriuska que contén outras historias, o protagonista fai unha viaxe ás fonduras da mente e vainos descubrindo a súa vida, provocándonos un estrañamento e as preguntas constantes sobre a verdade, a memoria e o cerebro. E, ao final, case sen nos decatarmos, vemos como Andrew entrega os seus traumas, enigmas e segredos dun xeito, entre sutil e extravagante, e xa non sabemos se falamos con el ou co propio cerebro.

Hai moito de experimentación formal nesta novela, é certo, pero Doctorow tampouco abandona o entretemento e é quen de nos ofrecer pasaxes divertidas e enredantes á par doutras escépticas e profundas. Un libro curioso, orixinal e moi recomendable. Non o perdan.