X. Ricardo Losada. Cando lles dou clase de Filosofía a alumnos que a cursan por primeira vez, intento saber que prexuízos teñen sobre ela. Hai anos, nun instituto de Cee, ocorréuseme unha forma pola que teño certa predilección. Pórlles unha adiviña que publicou a revista norteamericana Reader´s Digest, como concurso aberto a todos os lectores, e cun importante premio á mellor resposta. Só cambio a profesión dos protagonistas para adaptala aos meus obxectivos. Imaxinade, dígolles aos alumnos, que tres persoas navegan nun globo aerostático, un bispo católico, un científico nuclear e un filósofo. Nun momento determinado da navegación, conclúen (non importa por que) que a única forma de salvar o globo, e de que non caia á terra, é que se tire un deles. Debedes razoar, aplicando a lóxica, cal debe tirarse.

     Como podedes imaxinar, a maioría das respostas, tanto as do Reader´s Digest como as da miña proba, son sisudas e cheas de sofisticadas argumentacións baseadas nas calidades necesarias para exercer as tres profesións referidas. Pero, como eu creo no principio de economía de Occam (En igualdade de condicións, a explicación máis sinxela é a correcta), encantoume a resposta gañadora do Reader´s Digest, chea da lóxica infantil do autor, un neno de 13 anos: Debe tirarse o máis gordo, dixo. Ese mesmo principio aplícoo para dar a máxima nota na miña proba, pero acompañado de outro. O que eu chamo principio de amenidade de Thomas Mann (Os pensamentos profundos deben facernos sorrir), que, en filosofía, aínda me parece máis importante. Así, con eses dous principios, a mellor resposta que tiven ata agora foi esta: Non habería problema ningún, o científico e o bispo tiraríanse voluntariamente para non ter que aguantar o filósofo.

     COROLARIO: Sabendo que os inspectores non as len, sempre puxen nas programacións como obxectivo único das miñas clases un corolario realista desa proba do filósofo e o globo: “Conseguir que os alumnos non estean desexando tirarse pola ventá”. Hai cinco anos a un inspector déuselle por lela e díxome que debía retirar ese obxectivo, pois era pouco científico. Retireino, e agora dedícolle máis tempo a facer a programación que a preparar as clases. Traballo bastante menos, pero con máis ansiedade, pois en calquera momento pode ocorrer unha desgraza. Ata eu, farto de min mesmo, estou pensando en tirarme pola ventá.