X. Ricardo Losada. Vou confesalo. Teño escrito e publicado moitas críticas de libros, pero, por temor ao desprestixio, nunca contei o criterio que utilizo para saber se un libro é bo. O que escribo despois é simple leria para quedar de entendido cos ilustrados lectores. Cal é ese criterio? Depende do xénero literario pero sempre está relacionado coa miña cabeza. Ollo. Non coa cabeza como software (mente) senón coa cabeza como hardware (cranio). Así… Sei que un libro de filosofía é bo, se, mentres o leo, levanto moito a cabeza, e miro o teito ou o ceo. Un ensaio de divulgación científica, se non levanto a cabeza nin me levanta dor da mesma. Un libro de poesía, se esquezo que teño cabeza. Unha relectura, se movo moito a cabeza arriba e abaixo, como dicindo si, é tan fermoso como recordaba. Un de narrativa, se levanto moito a cabeza para mirar a foto do autor na lapela ou na contraportada.

     Pero xa que estou de confesións, direi que desde hai algúns anos xurdiume un problema bastante espiñento. Teño varios amigos escritores e cando leo os seus libros, non necesito mirar a foto do libro. A súa imaxe aparece de forma instantánea na miña cabeza. E, a verdade, dificúltame bastante a lectura porque ese amigo acaba converténdose no narrador da novela, que adquire o seu físico, a súa psicoloxía, a súa voz… Un libro de ficción (vinte euros) convértese nunha charla de bar con café polo medio (dous euros), e quédame unha cara de timo que para que. Foi a razón que me levou a non ler libros de amigos. Non só porque se convertían nos seus narradores, senón porque despois, na vida real, sempre me decepcionaban: non contan tan ben as historias. Como narradores, facíanseme inverosímiles. Como amigos, aburridos.

      Estas vacacións de Nadal fixen unha excepción e lin Os elefantes de Sokúrov do amigo Antón Riveiro Coello. Grazas a que os narradores son múltiples, e con personalidades, idades e sexo moi distintos, non os identifiquei co autor, e farteime de mirar a foto de Antón na contraportada para darlle as grazas polos bos momentos que me estaba deparando. Pasoume o mesmo coa maioría dos seus libros, fose o tipo de narrador que fose. Pero toda esa ledicia lectora ten a súa contrapartida. Antón chámame de vez en cando para tomar un café, e sempre o rexeito cunha mala desculpa. Xa que estou de confesións, direille aquí a verdade. Os seus narradores conseguiron que me esquecera del. Pero el non conseguiu que me esquecera dos seus narradores, por múltiples e variados que sexan.