Fidel Vidal. Hai bos e malos ventos. E hainos terroríficos. Os peores son os improdutivos e destrutivos, os furiosos e baleiros. Mesmo houbo, e seguirá habendo, ventos de antiga raizame. De nome e sona. Por boca de Xesús Pisón (Ei, Feldmülle!, 1991) fala o Vento e proclámase curmán por parte do Nordés de Burela, “mesmo casado cunha filla do Señor Siroco, príncipe dos desertos, que me ensinou o seu asubío”.

Tamén tivo nome principal, que vén nos libros, “o Céfiro, vento empreñador das eguas do Xistral, cando rachaban o cu cara o norte”. Era o vento da fertilidade, mais as cousas reviráronse desde a declaración do Día de Eucalipto, tanto que deron en me chamar Vento Baleiro. “Chorei da desgraza con bágoas enormes, desde aquela non houbo máis primaveras no País”.

Algunhas palabras seguen o vector marcado polos ventos. Así acontece con Céfiro, o vento semente do Xistral, con raíz árabe, sifr, que significa “baleiro”. Se buscades no dicionario de latín a voz “cero” comprobaredes a falta dun equivalente. O máis aproximado é nihil ou núllus númerus, que significa “nada”, “ningún número”. En 1202, Leonardo Pisano ao escribir o famoso Liber abaci, segundo comenta Lucio Lombardo Radici (A matemática de Pitágoras a Newton, 1971), “buscou unha palabra latina que soara de xeito parecido á árabe sifr, de aí “cifra”, e escribiu: zephyrus“, unha brisa chamada céfiro, que evolucionou a “cevero” e, finalmente, a “cero”, baleiro.

Non hai peor vento que o vento baleiro, só cargado de ruído e furia, un vento sen polen, sen mensaxes e sen aromas, un vento que se interioriza sen outro sinal que a vivencia de saber del. Non precisa de protección o noso rostro porque non deixa pegada na boca nin irrita os ollos. Só trazos de carraxe, amor e morte.

“É unha pantasma, agora unha sombra, o vento contra as rochas de Elsinore ou o que mellor vos pareza, a voz do mar, unha voz só escoitada no corazón daquel que é a substancia da súa sombra, o fillo consubstancial co pai” (James Joyce, Ulises). Elsinor, no reino de Dinamarca, máis que un castelo é unha cidade, un lugar asediado polos ventos. Un continuo refuxio, onde, en paralelo, florecen a palidez nas caras e a endogamia nas relacións. Un viveiro de aventados. E de crimes.

CORO.- ( .. ) Non hai no mundo lugar máis venteado que Elsinor ( … ) Isto é Dinamarca. Dinamarca e vento. A coroa real, a xusticia, as espadas, o amor i a morte, gardamos eiquí en Elsinor, por mor do vento. Os crimes tamén, por mor do vento. (Cunqueiro, Don Hamlet, Xornada Primeira, Escea I)