Francisco Ant. Vidal Blanco. Cando o mal aperta botamos man do que sexa e onde o médico non pode o curandeiro anima, xa sexa co uso da lixivia ou co emprego de pedriñas de cores porque cada cor ten o seu efecto sobre non sei que parte do corpo. Mais postos a escoller sistemas absurdos eu escollería curar os males do fígado rezándolle a un carrasco na hora do amencer, durante nove días, mentres se rega cos escuros ouriños do doente, ou devolver o ánimo e a afouteza levantando a paletilla, que ó menos ten algo de rito ancestral, de comuñón coa natureza. O caso é que, moitos destes remedios, tan fantásticos como aventurados, aportan un certo alivio que está máis na mente ca na parte danada. Á fin todo placebo é un timo por compaixón.
Cantas veces, diante de enfermidades incurables, non se evita a desesperación con carameliños azucrados que o médico fai pasar por menciñas?. O efecto placebo, é a cara amable das pseudomenciñas de outrora. O placebo é unha mentira bondadosa que se estuda nas facultades sen libro de texto, unha necesidade dos desafiuzados. E así mesmo podemos falar do efecto médico, pois igual ca noutrora era de alivio visitar ó sancristán que che impoñía o santo cunha pregaria rutineira para alivio de todos os males, agora é o coller vez no ambulatorio para que o doutor che bote unha man polo lombo, che dea dúas palmadiñas e diga que estás coma unha rosa e mellor estarás se tomas ou fas esta ou estoutra cousa. Tantas veces, as palabras dunha autoridade ou suposta autoridade na materia é a mellor menciña, e por iso nunca me queixo do que tarda o meu médico con cada doente e aínda propoñería que se lle ampliase o tempo estipulado de consulta, porque todos sabemos que un doutor amable pode mellorar a saúde do paciente, ou ó menos aliviala, sen grandes gastos para a Seguridade Social. Falta facer o cálculo de canto se aforra en medicamentos por minuto de consulta.
A paletilla o “panetilla” como los palmeiranes le llamábamos, a mí me la levantó tía Antonia a roufeira – que en paz descanse – cuando tenía aproximadamente siete años, porque comía poco y estaba esmirriada. Recuerdo que me agarraba las dos manos, subía mis brazos por encima de la cabeza y si los dedos de una mano quedaban más arriba de la otra, era porque tenía la panetilla baja. Parece que la estoy viendo rascarse ( tenía pulgas ) me soltaba las manos para rascarse y volvía a empezar. Tras una demostración de arte rascatoria, cuando al fin, después de varios intentos logró acabar la hazaña de Edmund Hillary (de que mis dedos llegaron a lo más alta cota ) concluyó también con su actividad fricativa. yo acabé con un “cabaleiro” y tuvieron que llevarme al “albeite” junto al señor Benigno que amañaba los huesos al lado de un pajar en la huerta . Menos mal que en aquellos tiempos los jueces eran más permisivos, de lo contrario mi abuela se merecería estar en “chirona” y con una orden de alejamiento. Por la noche me restregaron las ampollas con alcohol que la pulga heredada me había procurado. Según tía Antonia, la panetilla quedó elevada, pero la inapetencia siguió por los suelos.
Otro día te contaré como san Benito se quedó con mi verruga pero será otro día, no quiero llegar al superlativo de: la pelmísima Magdalena.
Biquiños palmeiráns querido paisano.