Francisco Ant. Vidal Blanco. Cóntame un irlandés con quen coincidín estes días que, por aquilo de saír a tomar unha copa chamou a un amigo de infancia a quen había tempo que non vía, pero o home desculpouse, tiña a súa nai moi maior e debía quedar a coidala. A muller perdera a memoria e estaba todo o día falando soa, con palabras inintelixibles. “Cousas da idade”, dicía o amigo. E daquela acordaron verse na casa deste para ir rememorando as vivencias pasadas. O visitante pasou ó salón, foi agasallado cunha Guinness, como non podía ser menos, e comezaron a súa charla cargada de lembranzas baixo a despreocupada presencia da señora nai, quen, nun momento determinado, para non se facer a menos e non perder baza na conversa, comezou a falar como se algo de súpeto lle acudise á mente e necesitase contalo. Polo que parecía, segundo os xestos e a maneira de dirixirse a eles, tratábase das súas propias lembranzas, pero non se lle entendían as palabras por moita atención que lle prestaban, ata que dixo algo que ó invitado lle sonaba. Daquela puxo un pouco máis de atención e decatouse de que a señora falaba en gaélico, e díxollo ó seu amigo, quen, estrañado, aseguroulle que iso non podía ser porque súa nai, o único que falara durante toda a vida fora o inglés.
A decadencia do gaélico irlandés comezou no século XVII, cando os exércitos ingleses invadiron Irlanda. Daquela, os nativos aínda pensaban que aquilo que falaban os soldados era unha xerga, e chamáronlle iso pero en irlandés, “Béarla”, e “Béarla” é o nome que segue tendo o inglés en Irlanda. Sen embargo a tal xerga invasora acabou impoñéndose e hoxe en día, o idioma autóctono con todo o apoio institucional e unha sensibilidade crecente só é empregado por unha minoría. E podemos seguir aplicándonos o conto.
Querido Francisco:
Moi interesante o teu artigo e unha proba evidente do que está a pasar co galego. Por sorte, os que participades deste Café facedes o imposible porque a nosa lingua rexurda con máis brío; anque a mín, acostumada ó galego que falamos no pobo, me coste escribila.
Un abrazo.
Conocía una historia similar, pero era todavía más increíble, porque la señora desmemoriada que era francesa, nunca había ido a Rusia y se pasaba el día recitando monólogos en ese idioma. Tal fue la curiosidad de la familia que trataron de investigar a que se debía tal fenómeno, y descubrieron que su abuela había tenido un ama de cría hasta la edad de dos años, que era de esa nacionalidad.
A veces las manifestaciones de nuestra psique se escapan de la lógica, querido Francisco, y los endebles puentes de la memoria, no son tan endebles como nosotros creemos.
“Podemos aplicarnos o conto ?”
Nosotros, los que no escribimos en gallego porque hemos aprendido a hacerlo en castellano, hablamos en gallego, es nuestra lengua cotidiana, y los que hablan generalmente casi siempre en castellano, saben escribirlo porque han sido bilingües en la escuela.
¿ Es surrealista y se escapa al control de la lógica ? no, es lo que hemos mamado.
Biquiños palmeiráns, querido vecino.