Antón Riveiro Coello. No verán gusto de camiñar á par deste río Limia que nace morto moi preto da miña vila e morre vivo no océano Atlántico. Este río do esquecemento é hoxe máis ben un río esquecido, contaminado e tristemente áfono. Hai uns anos a voz do río non era outra que o raufiñeo teimudo das ras. Esa foi a música da miña infancia. A ra, que para os limiaos xa era un marisco de lapar os dedos antes de que a cobizase a marquesa de Longueville, está intimamente ligada á historia do río e á nosa memoria colectiva. A primeira vez que fun quen de cazar unha ra sentín que acababa de pasar un rito iniciático. E non foi doado porque eu era un chisco escrupuloso e, no canto de a apañar no aire, deixeina caer no chan e mirei de a pisar co pé. Está claro que este método era un pouco trapalleiro porque as máis delas escapaban e entrañábanse nas carqueixas.
Cada vez que explico fóra da Limia o sistema para cazarmos as ras, os acenos de noxo son máis que evidentes e estráñanse desa sorte de canibalismo anfibio cando unha ra busca a outra no ciballo que treme na superficie.
Eu sempre admirei os grandes cazadores de ras, e non só os que baleiraban as pozas para o negocio. O meu pai era un bo cazador e, mentres eu apañaba dúas ducias, el era quen de acadar vinte. Nas miñas fantasías de neno mesmo tiña a esperanza de que o meu pai chegase a cazar o Bruión, esa ra touro que arremedaba o brado estremecido dun boi.
O método da cana era o máis estendido, aínda que houbo outros moitos como o de as cazar de noite axudados por unha lanterna. Pero o que máis me chamou a atención foi o argallado por un rapaz forasteiro, de poucas falas, que un día apareceu no río cun pau longo e unha chulería de botar por fóra. Traía a escopeta de balotes pendurada nas costas e no cabo do pau cravara unha lata de sardiñas baleira. Todos os que estabamos coa cana axiña reparamos nel e puidemos intuír o que ía facer. E velaí, aproveitando a condición mansa do anfibio, o rapaz deu en lles disparar coma un rulo ás cabezas das ras empregando o pau longo para as recoller. Case todos, de primeiras, viramos o fociño a este sistema tan anovador porque máis dunha vez o forasteiro non lles atinaba na cabeza e daba cabo das ancas cos balotes. Despois entrounos unha rabia propietaria porque un tipo de fóra viña a nos limpar o negocio no noso propio territorio. Mais a maior ofensa que foi tomando conta de nós foi a da súa infalible efectividade. En pouco tempo encheu a bolsa de ducias de ras que recibían unha morte moito máis digna que a da amputación do corpo coas tesoiras.
Ese día marchamos todos para casa un nada humillados polo enxeño deste forasteiro que endexamais volvín ver. O que si vin, na volta da mañá, foi un exército de cazadores con pau lareiro e mais escopeta probando, coma min, un novo método co que apañarmos a música do río.