X. Ricardo Losada. Souben hai pouco que moitos peregrinos que van ao faro de Fisterra ver o fermoso ocaso, aplauden cando o sol se pon. Non me parece mal, pero recoñezo que percibo nese acto un tufo antropomorfista que non me gusta. Eses peregrinos tratan o sol como se fose un futbolista que marca un gol ou como un cantante de ópera tras unha aria, e eu preferiría a reacción habitual. Tratar o futbolista e o cantante como se fosen soles, e non os soles como se fosen futbolistas ou cantantes. Non é que me negue a celebrar a beleza dos fenómenos naturais senón que creo que ese tipo de celebracións deben ser distintas das celebracións humanas convencionais. Tampouco teño nada en contra de que dous namorados celebren unha boa cópula aplaudindo, pero paréceme máis apropiado unha aperta entrañable na escuridade.

Deberiamos buscar, xa que logo, unha forma máis natural de celebrar o fermosísimo ocaso fisterrá. Non sei cal, pero teño claro que debería parecerse a ese xesto tan humano de converter a man en viseira para protexernos do sol. Sempre me pareceu un xesto natural e espontáneo, discreto e eficaz, respectuoso coa natureza, como creo que deberan ser (aí tedes o control do lume e a roda, por exemplo) todos os grandes inventos humanos. Algúns detractores dirán que é un xesto demasiado parecido a un saúdo militar (chega con deixar esvarar a man da sen á fronte), e coincido con eles, pero só en canto á dinámica de execución. No estilístico e no simbólico, que é o que conta, é todo o contrario. No estilístico porque o movemento que leva da man estirada á man en viseira ten a mesma delicadeza que o movemento do brazo para coller a man dun neno, mentres que no saúdo militar sempre parece que queres pegarlle a alguén. No simbólico porque mentres que o saúdo militar denota submisión ou superioridade, a viseira manual sobre a fronte integra perfectamente, como nunha amizade, o poder do astro rei coa debilidade humana.

Comprenderedes así que vexa con malos ollos (nunca mellor dito) as gafas de sol. Paréceme triste que estean acabando cun xesto tan ancestral e fermoso. Entre os recordos máis estéticos da miña vida están as imaxes daqueles vellos mariñeiros da miña nenez rianxeira mirando o mar desde a ribeira, e sinalando cunha man o barco que entra no porto mentres a outra os protexe do sol facendo unha viseira na fronte engurrada. Téñoos visto moitas veces observando os ocasos no Barbanza, que non desmerecen os de Fisterra, por certo, e xamais os vin aplaudir. Ao contrario. Celébranos con outro dos xestos naturais máis fermosos que coñezo. Cruzarse de brazos e mirar, nostálxicos, case náufragos, o baleiro iluminado que o sol deixa sobre o Barbanza.