Gonzalo Trasbach. Prezadas/os todos/as. Tal como prometera cando comentei o último (polo de agora) disco do recentemente falecido Leonard Cohen, neste Nadal mándovos unha cesta chea con discos. Lamento que non haxa unha panxoliña, pero aí van en forma de agasallo os palpitantes espazos e paraxes sonoros nos que me detiven nos últimos meses. Aproveitando que se celebra o 25 aniversario da publicación de “Out Of Time”, vou comezar con Losing My Religion, canción franquía dun disco que en 1991 catapultou á fama mundial os R.E.M.

Pasamos agora a unha das voces máis sobresaíntes deste curso: Kate Tempest (South London, 1985). Logo de debutar en solitario en 2014, esta moza rebelde, creativa e de moi mala hostia, presentou “Let Them Eat Chaos”, onde este volcán en erupción que é a londiniense ofrécenos unha desoladora visión do mundo. Este longo poema coral para sete voces que é o álbum, relata a historia doutros tantos veciños dun barrio da capital británica que non se coñecen, pero que teñen un denominador común: o insomnio. Aquí mana un chorro de palabras cheas de sentido, de alegría, de dor, de esperanza e loita, si, loita, iso que tampouco se valora e non ten mérito nunha sociedade na que só vale o éxito, a ganancia.

Maya, sobrenome de Mathagi Arulpragasan, nacida en Londres (1975), pero de pais tamiles (Sri Lanka), e que artisticamente se bautizou coma M.I.A. (acrónimo de Missing In Action), estreouse no 2005 con “Arular”, que significou unha mutación na escena feminina da música popular. No 2007, con “Kala” falaba de xeito contundente da pobreza, da guerra, dos inmigrantes. Agora, a tigresa Maya presenta “IAM”, un cruce mutante e, nalgúns intres, dunha tendencia sónica áspera construída con materia política, fronteiras, identidades, privilexios…

Neste ano en que volveu a música protesta, tamén regresaron ao escenario A Tribe Called Quest, que invoca e evoca a combatividade de Billie Holiday en The Killing Season, un tema do seu traballo “We Got It From Here…Thank You 4 Your Service”, cando din “Debe ser tempada de asasinatos, no menú, froita estraña”. Logo dunha década apartados dos focos, preséntannos un álbum que enlaza con “The Love Movement” (1998). Nos 16 cortes nótase que o discurso musical da tribo está de plena actualidade. Un disco á altura da súa lenda.

O dobre CD “I’ve Always A Unicorn. The Acoustik Sandy Denny”, un auténtico agasallo caído coma neve de decembro, lembra a eterna princesa do folk británico cuxa vida se truncou aos 31 anos o 21 de abril de 1978. Mais o legado da londiniense é caudaloso e abundante, tanto polo seu paso por Strawbs, Fairport Convention, Fotheringay e The Bunch coma en solitario. A súa pegada pervive fresca e palpitante como se aprecia nas composicións deste artefacto.

Cando Justin Vernon deu forma á súa ópera prima, “For Enma, Forever Ago” (2007), apostou por afastarse do mundanal ruído para compoñer encerrado na soidade dunha cabana. Dende entón para aquí o estadounidense construíu un nome, Bon Iver. Deste xeito, o álbum “22, A Million” era agardado cunha grande expectativa. Aínda que ateigado de novos elementos (eléctricos, por exemplo), a melancolía e a emoción seguen aquí tan presentes coma nos discos anteriores. Un traballo recio, contido, moi esixente. Pero non defraudou as previsións.