Francisco Ant. Vidal Blanco. Entre as moitas aplicacións das cunchas de vieira, están a de servir tanto para palmatoria coma para cunca. Lembrade aquel refrán recollido por Zamora Mosquera: «Os de Palmeira e Santa Uxía de Ribeira, beben o viño pola cunca da aviñeira». Pero sen dúbida, quen máis beneficio lle sacou foi a Santa Sé compostelá, que despois de aproveitarlle o de dentro para manxar dos seus señores, era usado o envoltorio como certificado de peregrinación.
Os barriliños de ostras en escabeche que don Luciano Puga, o pai de Picadillo, recibía como galano do cura de Rianxo en cada Nadal, chegaban sen os anacarados estoxos, pero estou seguro de que o rianxeiro non ía tiralas e algún uso lles daría, como era pertinente antes da comercialización dos nitramóns, chapapotes, PVCs e outras sustancias que as relegasen á condición de materia de refugallo para encher vertedoiros.
A utilidade histórica das cunchas está demostrada, pero estes días soubemos que este produto, do que Galicia ten a sobrar, volve ser posto en valor pola universidade da Coruña para usalo como material de construción.
Claro que non van ser como aqueles pinches de galeses (prefiro a gheada) que deixan a cuncha á vista, senón que pasarán por un proceso de modificación, triturándoas para mesturar con algún tipo de arxila ou cal, pero no que elas serán o elemento principal, nunha alta porcentaxe, substituíndo á area dos morteiros. Pola miña parte agardo que se superen con éxito tanto as probas de viabilidade como de fiabilidade, as de resistencia e as de rendemento económico. E á vista dos moitos pinches de galeses con máis de cen anos que se manteñen en perfecto estado, protexendo e engalanando as casas tradicionais, non hai razón para o pesimismo. De momento xa é un logro comprobar que nas mentes da universidade entra en estudio un produto tan noso como os mexillóns, que de aproveitarse na súa totalidade, aumentará tanto o seu valor engadido coma o de sustentabilidade.