O refrán de Parrales

morte1X. Ricardo Losada. Cando estudaba filosofía en Santiago tiña un compañeiro de piso que cada dous por tres soltaba esta frase: Como dicía Parrales, máis vale morrer que perder a vida. Os catro compañeiros de piso acabamos repetindo aquela frase como se fose a que poríamos no frontispicio da porta, ou na lápida da tumba, se tal cousa se nos ocorrese. Porén nunca chegamos a comentar o seu significado. Así que non sei se os meus compañeiros a interpretaban no sentido paradoxal que eu lle daba. Como ía valer máis morrer que perder a vida, se eran o mesmo? Hoxe sei que non é así. Nesa frase morrer significa perder para sempre a vida biolóxica, e perder a vida, perder o tempo, é dicir, levar unha vida rutineira e gris. Mellor ser un morto que ben viviu, vén dicirnos a frase, que ser un morto que malvive. Fin do paradoxo.

Pero iso que sei hoxe, como xa dixen, non era o que interpretaba de estudante. Morrer e perder a vida eran para min nesa frase sinónimos. Probablemente porque non sabía que era un refrán. Os refráns adoitan ser anónimos e o meu compañeiro de piso atribuíalle aquela frase a un tal Parrales, apelido que me soaba a sudamericano, logo (perdón polo estereotipo) a enredante, logo (perdón outra vez polo novo estereotipo) a filósofo de salón, logo (perdón por outra vez polo terceiro estereotipo) a frase profunda, é dicir, paradoxal. morte2Se non significaban o mesmo, toda esa sutil cadea dedutiva tronzaba, e o encanto da frase desaparecía.

Supoño que moitos de vós estaredes estrañados da interpretación que lle daba de mozo, e pensaredes que os estudantes de filosofía sempre lles están buscando cinco pés ao gato, xa que é obvio que o refrán revela unha verdade clara e precisa. Pode ser. Non o nego. Pero teño as miñas dúbidas. Imaxinade, por exemplo, que decidides pór esa frase na lápida da vosa tumba. Transcribiriádela como un refrán anónimo ou atribuída ao enigmático Parrales? Eu téñoo claro. Atribuiríalla a Parrales. Nesas lutuosas circunstancias, o refrán equivócase. Para un defunto é mellor ser un vivo que mal vive que un morto que ben viviu.

6 comentarios en “O refrán de Parrales

  1. 1- Moi curiosa esa enquisa e as diferentes perspectivas xeracionais. Encantoume a resposta de túa filla: un xogo de palabras contextualizado. Eu estou traballando agora o libro de Manuel Antonio De catro a catro, e pásame algo parecido. Tan parecido que moitas veces, dada a complexidade do texto, teño ganas de dicirlle a Manuel Antonio o que comentou o teu fillo: Morrer e perder a vida son o mesmo, non me veñas con filosofadas. Pero sempre se acaba impoñendo o criterio da túa filla. Por desgraza, xa non son un adolescente e, como ti ben dis, por moito que intentemos non perder a vida, hai moitos factores que se confabulan en contra dese desexo. Agardo que poidas, senón superalos, si, cando menos, controlalos.
    2- Non estou de acordo contigo en que non saibas aplicar os refráns. O exemplo que pos do teu antigo xefe (levantoume o olfacto detector de futuros artigos) demostra que tes capacidade dabondo. De feito fixen o mesmo ca ti, e pregunteille a varias persoas se crían que era o mesmo render ao cen por cen e ao mil por mil. Continuará.
    3- Respecto a Magdalena, acepto as túas desculpas, e agardo impaciente que me sigas “bailando el agua”.
    4- Grazas ás dúas por darme materia para non aburrirme en vacacións. Levo dous días pensando en:
    a) É o mesmo render ao cen por cen que ao mil por mil?
    b) Ten algunha imaxe na cabeza a xente cando escoita a expresión “bailarle el agua”?
    En fin….
    Unha aperta rianxeira

  2. Me encantaría poseer vuestros refraneros, aunque de poco me iban a servir: el quid está en saber aplicarlos adecuadamente.
    Que tengáis un bonito día.

  3. 1- De ninguna manera quiero renunciar a ser comentarista de Café Barbantia, y menos aún al conocer mi ascenso a jefatura, ya que ese cargo no es “el chocolate del loro” por tanto presento esa rectificación para que no me vuelvas a “llamar a capítulo” pues no es bueno meterse en “discusiones bizantinas” para luego acabar ” como el rosario de la aurora”. Retiro lo de “más chulo que un ocho” y diré en honor a tu alumnado que
    Aristóteles “no era moco de pavo” era tan despierto y perspicaz “que sabía más que Lepe”. ¿ Es suficiente disculpa ? espero no tener que “tomar las de Villadiego”.
    2- Me alegro de que coincidas en algo conmigo pero… mis libretas “valen un potosí” en tal caso puedo prestártelas pero, luego que no se te “vaya el santo al cielo” porque te armaría “la de Dios es Cristo”.
    3- Retiro también lo de “dorar la pildora” ya que hacerlo “no me duelen prendas” y si te ha gustado más que te ” bailen el agua” yo “arrimo el ascua a tu sardina” y “miel sobre hojuelas”.
    Y “a la chita callando” “hago mutis por el foro” y “me despido a la francesa”.

  4. 1- Eu non son moito de refráns e, aínda así, fíxome moita graza ese rosario que compuxeches na túa resposta. Moi divertido e ocorrente. Pero, como profe de filo, teño que protestar. Sei que algúns alumnos meus entran en Café Barbantia, e son menores. Paréceme pornográfico dicir que Aristóteles era “más chulo que un ocho”.
    Esixo (xa ves que me estou contaxiando do espírito das redes sociais) unha rectificación inmediata ou a túa dimisión como comentarista xefe de Café Barbantia.
    2- No que si coincido contigo é no de coleccionar cadernos con citas e anécdotas. Ponlle un prezo razoable aos teus, e podemos negociar.
    3- Non me gusta nada que me “dores la píldora” (asócioo con enfermidades) pero encántame que me “bailes el agua”.
    Parabéns e apertas rianxeiros “sin hacerte el caldo gordo”

  5. Después de varios días sin conexión a la red (no tengo muy claro si se dice así), lo primero que se me ocurre es meterme en Café Barbantia… Y, como siempre, “atopín” con Magdalena.
    No conocía la frase del tal Parrales, pero, por lo que llevo vivido, comprendí al instante a qué hacía referencia: completamente de acuerdo.
    Se me ha ocurrido hacer un experimento con los miembros de la familia que aún están despiertos: mi nieto de quince años asegura que es lo mismo morir que perder la vida. Mi hija –su madre- opina que se trata de un juego de palabras contextualizable. Algo así como les decía un antiguo jefe: “No tenéis que rendir al cien por cien sino al mil por mil”.
    Yo, hoy por hoy, opino que sí hay diferencia y en eso ando: en no perder la vida aunque me pongan algunas trabas.
    Como epitafio no me mola mucho: daría pie a una incorrecta interpretación.
    Boas noites.

  6. Hace un rato apunté en mi libreta número siete ( es la que contiene los refranes o sentencias ) el dicho que utilizaba Parrales secundado por vosotros. No lo conocía, y me ha gustado esa expresión. A pesar de que alguien calificó de ” Filosofía vulgar ” al refranero, a mi, sus sentencias me parecen muy aleccionadoras, y a la vista está que para la mayoría no son ” cantos de sirena ” ya que muchísimos las utilizamos para reforzar lo que queremos decir, y muchas incluso tienen ” patente de corso ” ya que Aristóteles consagró un libro a los proverbios porque el filósofo era ” más chulo que un ocho “. Erasmo recogió en un libro ” Adagia ” más de 4000. Por tanto, los aficionados a ellos, podemos ” darnos con un canto en los dientes ” por sentirnos satisfechos de poder echar mano de tantas sentencias moralizantes cuando las necesitamos.
    Para acabar querido profesor, sin ánimo de ” bailarte el agua ” ni ” dorarte la píldora ” ni ” hacerte el caldo gordo ” quiero reiterar mi admiración por tus versátiles artículos y decirte que me ha parecido muy acertada tu explicación referente a lo de perder la vida en lo no tocante a lo biológico. Ya me despido para no cansarte y ” tomo las de Villadiego ” antes de que me ” llamen a capítulo ” por sobrepasarme con las líneas.
    Deseando volver a leerte nuevamente… Carpe diem.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *