Fidel Vidal. O nome de Alberto Giacometti lévame a contemplar na memoria, ademais dun dos seus enfraquecidos e espigados Camiñantes, outras dúas imaxes sorprendentes: a primeira, o propio autor andando, medio encollido, amparándose da choiva coa gabardina pola cabeza e, a segunda, un matrimonio de xaponeses posando sentadiños nunha banqueta fronte ao artista no seu abarrotado taller, un auténtico cubil segundo expresión dun dos seus máis prezados críticos e amigos. Un cuarto desarranxado e ateigado de obxectos sen espazo para tan abundante material: ferramentas, esculturas, pinturas, debuxos.

De aí, desa complicada situación espacial do estudio ao que nunca renunciou, talvez se derive unha das teimas máis produtivas referidas ao concepto de espazo en relación coa obra: “Toda escultura que parte do espazo como existente é falsa, non hai máis que a ilusión do espazo” (Escritos, Alberto Giacometti, Síntesis, 2001). As figuras son pequenas debido a que “o importante é o espazo”. O espazo é fundamental, sen espazo non hai respiro nin forma de medrar, aínda que os baleiros nos metan medo e, por causas inconscientes, renunciemos a el mediante o síntoma, o horror vacui, e cubramos cada centímetro e cada recuncho da estancia.

Segundo Sartre, Alberto Giacometti fíxose escultor debido á “obsesión polo baleiro”. Suízo de nacemento, fillo único do pintor impresionista Giovanni Giacometti, coñecido sobre todo polas súa esculturas mentres el apostaba máis polo debuxo, e eu, servidor, pola súa pintura. Os personaxes de Giacometti “viven nun espazo cerrado imposto polas súas propias distancias, nun baleiro prefabricado que non é quen de encher e que soportan en vez de o crear. Por conseguinte, que é ese baleiro enmarcado e poboado senón un cadro?” (Sartre, Situations IV). No entanto a súa persoa vaise descolocando, esfarelando: “Teño a impresión de ser un personaxe esvaecido, un pouco borroso, mal situado”. Igual ca os que pinta, mesmo por riba das percepcións ilusorias: “O personaxe pintado é alucinante porque se presenta baixo a forma dunha aparición interrogativa”.

A realización dunha peza só é “un traballo material que non presenta, para min en todo caso, ningunha dificultade”. “Pero si menos interese?”, pregunta Georges Charbonier “Realizala”, responde Giacometti, “é case aburrido. Un desexa ver a escultura xa (…) Necesitas vela rematada pero a realización en si é irritante. Se puidera que outra persoa a realizase sería fantástico”. Con esta afirmación está a dicir que a obra de arte baséase principalmente nun concepto, nunha concepción imaxinativa.