Román Arén. Se aos críticos e lectores avisados na España de 1860, 1870, 1880 e 1890 se lles pedise que citasen tres poetas, un, sen dúbida, sería Campoamor (outro Núñez de Arce), e entre eses críticos estarían Emilia Pardo Bazán e Clarín. Cando aparecen os simbolistas reaccionan contra a poética campoamoriana, pero Rubén Darío mantívolle sempre aprecio. Foi o poeta máis popular, con Bécquer, ata os anos 60 e aínda conserva lectores despois, pero a crítica foille adversa, coas excepcións de Dámaso Alonso, Rivas Cherif, Vicente Gaos, González Blanco e Zurita. Hoxe, é Jorge Urrutia o que mellor explica a súa obra. Se D. Alonso escribía en 1952 que “no estamos aún preparados para hacer justicia a Campoamor”, hai que cre que aínda está por chegar ese intre. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá XIII. Campoamor →

Román Arén. Un amigo benévolo, que le algunha das miñas divagacións, pregunta se tamén están os galegos no Cantar do Cid, o comezo da poesía castelá, o gran poema épico. É, claro está, unha pregunta irónica, pero é algo máis ca unha pregunta irónica ou retórica, é unha pregunta política. Ben sabida é a arela dun galego, un gran galego, o filólogo Menéndez Pidal, por querer levar o manuscrito do Cantar do Cid ao século XII, xa que logo algo anterior á poesía Trobadoresca, o que lle daría a primoxenitura sobre todas as literaturas hispánicas, é dicir, é a poesía castelá a máis antiga, a nai de todas as literaturas hispánicas. De xeito máis evidente: nacionalismo español (liberal) fronte a nacionalismos periféricos. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá XII. O poema do Cid →

Román Arén. Non sei se os lectores comúns de hoxe coma min, somos capaces de valorar a grande importancia que ten na poesía castelá Juan de Mena (1410-1455), o autor do Laberinto de fortuna, obra capital na literatura española do pre-Renacemento como Las soledades de Góngora o son para o Barroco. O prexuízo antigalego na literatura castelá é cousa, sobre todo, do século XVII e dende aí chegará aos nosos días. Antes da unificación do estado español non existen prexuízos lingüísticos. Existen prexuízos étnicos e políticos, pero non se manifestan case na escrita. As referencias a Galicia antes do século XII son case inexistentes e até o XVI abundan pouco. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá XI. Juan de Mena →

Román Arén. Cando escribo “poesía castelá” sigo un criterio filolóxico e non político ou estatal, e inclúo así os que empregan esa lingua, e, xa que logo, os hispanoamericanos. Se falo de Neftalí Reyes quizais algúns ignoren que é o nome civil de Pablo Neruda (1904-1973), o Premio Nobel é un dos poetas máis famosos do universo literario, de tan amplo rexistro que nin os seus peores detractores políticos poden ignoralo. Poeta de maiorías con Veinte poemas de amor y una canción desesperada, poeta político no Canto General, defensor da República Española, comunista, aliado de Allende, senador, indiscutible autor de Residencia en la tierra. Cónsul de Chile en Barcelona en 1934 e en Madrid en 1935, onde fundou <Caballo verde para la poesía>, aquí editou Primeiros poemas de amor (1936) e en España naceu a súa filla Malva Marina. Seguir lendo Galicia e os galegos na poesía castelá X. Pablo Neruda →