Emilio Castro. Chove. Coma case sempre neste infindo  inverno no que nos tocou vivir. Cento e pico de días ao ano chove na miña aldea, polo menos. Ou sexa que se alguén viñese de visita dous días, un polo menos chovería. Os paxaros na miña aldea emiten un rechouchío fuxidío e fan un balbordo do demo porque saben que teñen poucos días para ver o sol, para faceren os niños ou mesmo para buscaren parella. As flores son efémeras e lembro como as abelurias estouraban nas nosas mans aínda húmidas coma bufos cheirentos. Este era o territorio da miña infancia.

A humidade fíltrase pola escasa roupa que levo posta, e iso tradúcese nun ciclo anual de catarro, moco, febre e asma. O único lugar quente da casa é a lareira, pero está acesa só polas noites. Nos pés levo uns zocos ou uns zapatóns e métolles sempre uns calcetíns grosos de la, tecidos á man por miña nai. Non sei se sería iso ou a falla dalgunha vitamina, o caso é que fun moi proclive a ter nas miñas pernas uns grans enormes cheos de pus que medraban e se poñían duros coma os cotelos das mans. Miña nai facía unha mestura de herbas e unturas que lle receitaba Pepe do Cristo. Ao cabo duns días aquel cotellón rompía e ceibaba un líquido viscoso e fedorento que seica producía o meu corpiño. Non era eu só. Había máis casos na parroquia e mesmo na casa, miña irmá Pacita era tamén coleccionista de “negras”,  que así era como lles chamabamos, supoño que pola cor que ían tomando.

Tiñamos dúas  vaquiñas. Miña nai  facíalles uns manxares exquisitos, dáballes verzas, herba e palla seca se chovía, e mesmo falaba con elas. Tardei anos en entender por que se lles facían aquelas “encaldadas” ás vacas, aqueles caldeiros mouros repletos de verdura con auga quente e fariña. Cos anos deime de conta de que as vacas, nas nosas casas e nas casas da xente daquela Galicia rural dos anos cincuenta do século pasado, eran tan importantes e mesmo tan necesarias coma as persoas. Iso explicaba non só aquelas encaldadas, tamén as colchas que se lles botaban por riba dos cadrís ao gando cando chovía ou as copas de augardente con que se bautizaban os cuxos acabados de nacer, e mesmo a propia situación daquelas cortes tan próximas á cociña, lugar principal de todas as casas. As vacas formaban parte de dereito das familias, escoitaban as nosas conversas e non participaban nelas por prudencia, pois entender, parecía que o entendían todo.