Paco Casal: Un diletante da pintura

Cadro «Cousas de Aguiño», acrílico pintado no 2019
Cadro «Cousas de Aguiño», acrílico pintado no 2019

Eme Cartea. Cando un aborda un autor das artes plásticas debe facelo co ánimo poroso e a ollada instigante, propia de terreos versátiles, por canto nos movemos nas fírgoas da indefensión, entre a obxectividade do real e a subxectividade da ollada. Digo isto sabendo que a crítica da arte é sempre derrubamento e anhelo de renacenza, renovación dun pasado que pon carambelos nas mans, pero que invita a transitar novos camiños, inda sabendo que «nos mellores momentos da arte non había críticos da arte», que loasen o seu aggiornamento, como nos recorda Oscal Wilde.

Os temas en arte non son complicados nin simples (Giorgio Morandi dixit); a maxestade da visión e a intensidade do sentimento radica no artista, no deseño executado, no cromatismo, na iluminación, na composición. E nos efectos da obra, na harmonía ou no contraste, e no pracer artístico da súa contemplación. E o tema, en Casal, oscila entre a paisaxe e a mariña, esencialmente. Tanto, que nel, estes dous subxéneros acadan categoría de personaxe e sentimento entrelazados.

Mar profundo

É doado de entender. Casal, nado no Ferrol cantábrico, vive, soña, pinta e respira agora debruzado no Atlántico bravo de Aguiño, onde a inmensidade é ciclón e voz de serea sensual. Un mar profundo de horizontes e introspección, obxectivo e íntimo, que o noso autor reproduce e suca cada mañá provisto de cabalete, pinceis e abraio. Un mar máis ben axitado, de ventos metálicos. E, como marco e coroa, ceos polícromos que visten celaxes de azul e nubeiros, apreixados do natural, en comuñón directa co mundo, na procura, quer de beleza, quer de verdade, máis que vistas, sentidas.

De cultura acuática, a auga, en Paco Casal devén elixir, texto e pretexto, Non hai paisaxe de fondo: ela é a protagonista, nun estilo acuoso e impresionista, entre Claude Monet e Katsushika Hokusai. Son mariñas xeográficas ou panorámicas de praia e costa, como corresponde co termo do plenairismo, plenamente vixente dende as pinturas rupestres, e que Casal aloumiña. Pero, mesmo cando Paco pinta meros instantes de luces e sombras exentos de anécdota -mítica, relixiosa, histórica ou costumista-, adobiados de humilde vexetación, case sempre aparecen tocados do alento acuoso.

Se, para Otto Runge, pintor romántico alemán, «todo conduce necesariamente á paisaxe», é a paisaxe a que converte a Paco Casal en pintor e devoto dunha pintura de horizontes amables, como unha advocación á intimidade de noso. Poesía que invita ao sosego, talvez por esa ausencia de deificación. O seu contido reflicte a realidade cotiá, vivencial, franciscana, sen grandilocuencias ocultas. Toda unha lección de afable cordialidade, onde menos é máis, e os obxectos significan en si, aliviados do elemento humano, de sacralizacións e transcendencias. A non ser, claro, ese sublime arrecendo a percebes carnais e espidos da imaxe, que invitan á concupiscencia como arma impúdica de redención. Amén!

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *