Ignacio Castro Rey. Unha cousa é facer un canto poético á lentitude da vida, á súa inanidade. Mesmo filmar, cousa que desespera a algún crítico, como crece a herba. Fíxose no cinema -tamén español- de mil formas e tivo o seu lugar, o seu público, a súa dignidade. Sen ir máis lonxe, lembremos aquela marabillosa En construción, de Guerín. Isto é outra historia. Ata onde puidemos aguantar, Cinco lobitos de Alauda Ruíz parécenos unha apoloxía do fin do mundo, do remate de calquera épica. Estamos desesperados, é certo, pero por agora decidimos non suicidarnos. Así que, despois dunha xenerosa espera, liscamos da sala. E entón ocorreu, xa de noite, que o ceo de Santiago era aínda inmenso.
O transfondo desta historia é que, por ser un ben escaso, os nenos convertéronse nuns tiranos. Dobremente despóticos, tamén polo feito de que as mulleres -elas e nós quixémolo- parecen perder a relación intensa co instinto e a natureza. Con todo, ¿a quen se lle ocorre converter a lactación, o estrés indubidable da crianza, máis os conseguintes problemas de parella -Ti fregas, non te vaias agora de casa!-, en longametraxe? Ocórreselle talvez a unha xeración que renunciou, xa non a cambiar a historia, senón simplemente á aventura de vivir. Quizá me equivoque, pero Cinco lobitos é toda unha apoloxía da domesticación. Pouco importa que estea ben aderezada cos abafos de ser nai e filla á vez, a balanza doméstica de tenruras e pesares, xunto a pequenas puntadas sobre o “micromachismo” dalgúns homes bos. A coreografía sentimental de Ruíz, a pesar do excelente traballo da actriz Laia Costa, non só aburre, tamén ofende.
Ocorre coma se, poñamos por caso, o progresismo que ata onte defendía a violencia como panca dunha ruptura histórica, agora se convertese á outra bandada e estivese a apontoar as delicias da mansedume. Papá, mamá, os nenos, o egoísta que é o meu marido e as aventuras de supermercado como máximo horizonte dunha humanidade que cre chegar á corrección política. Todo o contrario, dito sexa de paso, da magnífica Alcarràs, onde si hai un rastro de sufrimento común, de inxustiza e de épica. Aínda que pegada ao mínimo, esa épica reúne a homes e mulleres, a mozas e maiores.
Dirase que en Cinco lobitos a idea é retratar a coreografía sentimental da prisión doméstica na que se encerrou unha xeración pacífica e igualitaria. Dirase tamén que sobrevivir no diario xa é unha loita, etcétera. Pero a forma en que o fai Alauda Ruíz, nesta ópera prima, parece un regodeo no fin de calquera horizonte de perigo común. Que podía pasar aínda, despois deste larguísimo comezo a cámara lenta, encantado de coñecerse? Que eles dous finalmente sepárense? Que el estale nalgún tipo de violencia? Parece imposible. Que se reconcilien e finalmente volva triunfar o amor?
Non nos interesa. Como tampouco interesa, con perdón dos animalistas, os cen avatares que aínda poidan ocorrer nunha gaiola de grilos. De acordo en que a vida e a súa épica líbranse ás veces en escenarios moi angostos, onde aparentemente non ocorre nada grandioso. Ata aí conformes, pois aí pode mesmo haber heroes. Isto é outra historia. Nunca pareceu outra cousa que o triunfo imperial do pequeno relato do narcisismo. Igual que nas redes, un incesante narrar a propia pasividade, a dimisión da que somos radiantes protagonistas: “Hoxe non fun ao baño aínda”… Non, é demasiado. Mesmo aínda que estivésemos vencidos.