X. Ricardo Losada. É un deses momentos, como o 23 de febreiro do 1981 ou o 11 de setembro de 2001, que recordas toda a vida. (Si, oh, acórdome ben, estaba en tal sitio facendo tal cousa…). Pois neste, lendo a prensa na sala de profesores do meu instituto, dei con este titular: A esquelética Barbie acomódase ao mundo real. E esta entrada: Mattel crea novas monecas con tallas aproximadas ás siluetas femininas que poden verse polas rúas de calquera cidade. O lóxico nun profesor de Ética coma min sería pensar en como aproveitar a noticia para traballar en clase os problemas alimentarios da adolescencia, como a anorexia e a bulimia, tendo en conta, ademais, que estaba no sancta santorum (si, xa sei, é moito dicir) do centro educativo no que traballo. Pero á miña mente, como ben sabe esa minoría selecta que me le, gústalle sorprenderme. Hostiá, dixo sinceramente consternada, nunca toquei unha barbie.
Como me parecía imposible, fixen un profundo mergullo na memoria. Ben, non tan profundo. Ata a infancia non cheguei: cando era neno, alá nos anos 60, non había barbies en Rianxo. Limiteime, xa que logo, a repasar a relación que tivera coas miñas sobriñas, orgullosas propietarias de barbies, e tampouco recordaba que as tocase. Menos mal que estaba só na sala de profesores porque me saíu pola boca un Joder! de profunda decepción que non era demasiado apropiado para tan pedagóxico ambiente. Nunca tocaches unha barbie!, pensei, e si unha moneca inchable. Foi tal a conmoción que, agora si, decidín traballar ese artigo en clase. Mandaríalles ás alumnas e aos alumnos (estamos no século XXI) que levasen as barbies da súa infancia e, como quen non quere a cousa, aproveitaría para acabar con aquela frustración que me acababa de diagnosticar.
Creo que foi a actividade máis exitosa que suscitei como profesor. Eu, que nunca tocara unha barbie, tiña de súpeto diante ducias delas. A maioría, rubias, de cintura de avespa e longas pernas, clásicas, pero tamén algunhas de última xeración: gordas, baixas, negras. Os alumnos explicaron as súas experiencias e, como case sempre pasa nestes casos, mostráronse sorprendidos de que alguén puidese considerar as barbies sexistas ou causantes de trastornos alimentarios. Non eran máis que monecas, e ben bonitas, por certo… O caso é que tocou o timbre, os alumnos saíron ao recreo e eu quedei só na mesa do profesor ordenando uns apuntes. Tras dez minutos de intensa concentración levantei a cabeza e atopeime cunha paisaxe absolutamente surrealista. Dúas barbies mirándome lascivamente desde a mesa máis próxima. Unha, cintura de avespa, a outra, gorda. Foi entón cando me decatei de que, no fragor da clase, esquecera tocar algunha das barbies. Levanteime e, sen dubidalo un segundo, collín conscientemente (gustábame máis) a barbie clásica ao tempo que recordaba que na miña nenez levábanse as mulleres corpulentas, máis parecidas a aquela outra barbie politicamente correcta que acababa de rexeitar. Foi unha auténtica revelación. Eu nunca tocara unha barbie, pero as barbies si me tocaran a min.