O borracho do chascarraschás

barahunda1X. Ricardo Losada. Oía un deses marabillosos concertos de Barahúnda desde as escaleiras da igrexa de Rianxo cando, de súpeto, un vello sentado preto de min, e algo bébedo, levantouse, acercouse á tarima do grupo e berrou: Un chascarraschás! Como Barahúnda acababa de interpretar unha cantiga galaico-portuguesa que aínda aumentou máis o silencio da praza, pensei que aquel borracho quería que o grupo fixese honor ao significado do seu propio nome (ruído e confusión grandes) e ofrecese un repertorio menos íntimo. Sabendo que estaba borracho, non vou criticalo por non captar a ironía que aniña no nome do grupo. Ao contrario. Gabareino. El viu no cartel anunciador un grupo chamado Barahúnda e foi ao concerto convencido de que sería unha banda heavy ou, cando menos, de rock duro. E aínda que o grupo lle gustaba (aguantou educadamente todo o concerto), déranlle gato por lebre, e se non protesto nin estando bébedo, debeu pensar, a ver cando protesto.

      Pero ese non foi o tema que se apoderou da miña mente aquela noite senón a palabra chascarraschás. Había moitísimo tempo que non a oía e, aínda que sabía que estaba relacionada coa música, non recordaba con precisión a que se refería. Intentei recordalo ata que me dei conta de que, desde que cumprín cincuenta, os recordos tardan en brotarme uns minutos, e sempre que pense noutra cousa. Efectivamente. Ao pouco, falando cun amigo dos Xogos Olímpicos, recordei que chascarraschás era a onomatopea do roce das cunchas e, como consecuencia, tamén recordei que a pianista de Barahúnda, nun momento da actuación, deixara o silencioso piano e fora tocar o ruidoso pandeiro ao outro lado do escenario, xusto onde o borracho pedira o chascarraschás.bara2 Dubidei se sería por casualidade, pero axiña decidín que non. Barahúnda rexeitando a súa propia ironía para cumprir a literalidade do significado do seu  nome que pedía aquel borracho era un xesto tan fermoso que nin borracho o obviaría.

     O día seguinte lin un artigo na prensa sobre unha conferencia inédita de Borges na que o escritor arxentino fai referencia a unha curiosa palabra, carancanfunca, que descubrira nun dos tangos que a el máis lle gustaba, El choclo. Borges conta que cando oíu esa palabra por primeira vez preguntoulle a un amigo que significaba, e o amigo díxolle que carancanfunca significa o estado de ánimo dun home que se sente carancanfunca. Pero Borges, que tiña pinta de non terse emborrachado nunca, díxolle ao amigo que hai un adagio latino que prohibe que o definido entre na definición, e ao amigo non lle quedou outra que aclararlle que carancanfunca é ese estado de ánimo no que un ten ganas de facer barullo e romper farois. Foi entón cando decidín escribir este artigo. Acabábaseme de ocorrer a que, probablemente, será a mellor frase da miña vida: Oíndo a Barahúnda un borracho pediu un chascarraschás porque se sentía caracanfunca. 

3 comentarios en “O borracho do chascarraschás

  1. Me estoy partiendo de risa José Ricardo, y te cuento por qué. Le leí a José Manuel – mi marido – tu idea de titular tu próximo artículo ” O borracho de Magdalena ” y nos reímos los dos al acordarnos del episodio de Corrubedo, -nos había hecho muchísima gracia. Pero al poco rato entró nuevamente en la habitación – es donde tengo el ordenador – y me dijo todo serio – Esto también puede dar pie a que piensen que el borracho de Magdalena sea yo. Me lo quedé mirando, pues en aquél momento no capté el por qué, y continuó – soy tuyo, no-. Jajaja.
    Yo creo que no serás capaz de titularlo así. Es un reto. A ver que material utilizas para tal artículo. Besiños palmeiráns.

  2. José Ricardo, la palabra ” chascarraschás ” hacía tantísimo tiempo que no la oía que ya ni me acordaba de ella, es una palabra de esas que en nuestro precioso lenguaje ya son moribundas como tantas otras. Me encantó leerla y recordarla y lo cuentas con tanta gracia que incluso además de reírme me emocionó. Ya me estoy imaginando al borracho pedirle con su torpe lengua el casi trabalenguas del chascarraschás. Me encantó el artículo, José Ricardo. Gracias.
    Hace años fuimos mi marido y yo a las fiestas patronales de Corrubedo y paseando por una de las calles de la misma , miré para un señor que se tambaleaba y él, al ver que le miraba, levantó el indice y moviéndolo de arriba abajo y señalándome a mi, me dijo, ” xa seii quee estouu borrachoo “. Aquél, seguro que se quedaría con la palabra chascarraschás a medias.
    Besiños palmeiráns

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *