Fidel Vidal. Pasadas as restricións por culpa da pandemia, por fin, xa podemos contemplar a exposición de Joan Miró na Fundación Barrié da Coruña que permanecerá até o 16 de maio. Confeso que admiro e envexo os artistas que loitan por unha idea sen pensar en modas o na avaliación dos críticos. Achegarse á obra de Miró para min supón un acontecemento. Esta mostra, composta por 35 pinturas ao óleo, 2 debuxos, 2 acuarelas e unha formidable Cabeza de muller en bronce, extraída de coleccións públicas e privadas, é unha boa ocasión para ver a sinxeleza e a forza poética do quefacer deste indiscutible mestre do século vinte.
Atribúese a Miró que nunha ocasión un espectador comentou: “Isto faino o meu fillo”. O artista respondeu: “O seu fillo si, pero vostede non”. É unha realidade a atracción que os cativos senten polas obras de Joan Miró. Velaí as cores primarias, azul, vermella, amarela, e un negro que asenta e ordena. Estamos fronte ao cadro de gran formato (216×174) Paxaros nunha paisaxe: máis de dous terzos da tea en negro e un oco na parte superior onde se fan compaña a cor amarela, vermella e azul, e uns recordos de malva. Á par de Buñuel no cinema, surrealista en estado puro, poeta, obra poética ou, se queredes, poesía visual, con nomes recorrentes (muller, paxaro, paisaxe, noite, estrela, personaxe, constelación), acadando un verdadeiro vocabulario de signos. 
Matisse -a quen Picasso espiaba e do que se celaba- dicía que para pintar detalles é mellor a fotografía, e intentaba –poñamos un espido- condensar plasticamente o concepto sobre o tema referido. Un mago da cor. Se temos a casa, para que necesitamos a foto ou o cadro ao que non lle falte detalle?
“Sinto amor polo soporte. O virtuosismo inquiétame”. Joan Mitó parte do accidente –un arranque tamén utilizado por Francis Bacon-, referíndose a que non pinta sobre lenzos inmaculados. Prefire unha lona con pegadas da vendima, ou aqueloutro sobre o que foi limpando os pinceis, ou papeis engurralos que, unha vez estendidos, poden orientados o comezo da obra. “Non uso lenzos da tenda. Procuro accidentes: unha forma, unha mancha de cor”. Despois un alarde de eloxio ao trazos, aos trazos, a veces duros, campando en liberdade, sen medo. “A creación é un graffiti, un pequeno xesto sobre unha parede. Iso é a verdadeira creación, díxome un día Picasso”.
“Pintor de estrellas y de sueños, Joan Miró ha pasado a la historia atrapado en una imagen de hombre sencillo y amante de los cielos, la tierra y las costumbres de su tierra natal. Su llaneza le ganó el respeto y la admiración de críticos e intelectuales desde 1920, año en que emprendió su primer viaje a París, hasta su muerte”
(Summa Pictórica)
Querido Fidel:
Conocí algo de la pintura de Joan Miró a poco de llegar a Madrid. Supongo que sería en alguna exposición en el Juan March -que era lo que más frecuentaba-, ya que por aquel entonces no existía el “Reina Sofía”. Acostumbrada a la pintura figurativa del “Museo del Prado”, no entendía que los tres o cuatro cuadros que logré ver del pintor catalán pudiesen causarme tal impacto. Aunque no entendía ni papa de pintura vanguardista, me quedé impresionada de lo que se podía lograr con unos pocos colores. Y eso que todavía no conocía la serie de los “Azules”… Algo así me ocurrió con la pintura abstracta de Kandinski.
Añoro aquella etapa en la que se podía asistir a exposiciones pictóricas y otros eventos culturales sin temor a contagios. Hubo un tiempo en el que tuve que renunciar por imperativos familiares. Y cuando comenzaba a retomar antiguas costumbres, aparece la condenada pandemia… No queda otra que echar mano de la “Summa Pictórica”, “Los grandes compositores” o lo que se tercie. Hoy, al leer tu artículo, acudí a la “Summa” que llevaba años sin visitar. Gracias…, por el empujón.
Que disfrutes de bellos sueños.
Grazas a ti, Carmen, e que conserves esa sensibilidade da que, por desgraza, moitas persoas nunca terán pola sinxela razón de que carecen dela. Nese eido coido que es unha privilexiada. Os meus parabéns. Unha liña, unha cor, unha verba, son quen de impresionar. O milagre do ser humano. Mellores soños e saúde.
Tes razón, querido Fidel: a pintura é un poema sen palabras.
Si ves por Ribeira antes do tres de abril, hai unha exposición no Lustres Rivas de Constantino González Pérez que se chama “Flores silvestres de Galicia” moi, moi recomendable.
Unha aperta e moitos castos biquiños.
Hoxe non che mando o anagrama porque marcho agora a martirizar o tendón ca pistola de ondas magnéticas. Xa me está agardando J.M. Chao
Que che senten ben, casta Magdalena, as ondas magnéticas para o tendón. Moito coidado coas pistolas. Xa me gustaría ir a Ribeira e facer caso da túa recomendación. Coido que estamos máis cerca para poder achegarme até a nosa ría. Apertas e saúde.
E FAGO O GAFE, EscUlApIO.