Feria, de Ana Iris Simón

9788412226720Gonzalo Trasbach. En Feria, a súa primeira obra, unha novela-autobiográfica, Ana Iris Simón (Campo de Criptana, Cidade Real, 29 anos), rende homenaxe ao sentimento comunitario dos seus avós e pais, feirantes e campesiños, fronte ao individualismo nihilista e ao escapismo triunfantes entre nós, ou mellor dito, na sociedade actual. Esta moza xornalista, tras pasar polas revistas “Telva” e “Vice”, ingresará nas listaxes do paro o vindeiro mes de xuño, cando rematará o seu contrato como guionista en “Playz” de RTVE. Para entón espera dar a luz ao seu ou súa fillo/a, polo cal decidiu abandonar Madrid e regresar á vila dos seu familiares. Neste seu debut como escritora, a manchega tributa honores a toda a súa liñaxe, á vez que desmonta o mito dos “millenials” da clase media nacional.

Así de entrada, talvez ninguén apostaría un euro, ou mesmo un céntimo, polo libro desta muller nova, que ten un título tan chocante e unha portada e contraportada que semellan ser máis apropiadas para un volume de literatura infantil que para outra cousa. E por enriba, tendo a autora un nome e apelidos tan pintorescos. E sen embargo, este artefacto pintado cun fondo azul e unhas bandeirolas que adornan o ceo nas festas populares, vai xa pola sétima edición (Círculo de tiza).

Antes de nada, subliñar que non estamos diante dunha novela-autobiográfica onanista, nin autista. Nada diso. Aquí fálase de feminismo e de masculinidade; da famosa España vaciada, da sociedade amaneirada na que nos temos transformado. Tamén dunha España que foi, pero xa non é (e talvez nunca volverá ser). E a autora faino cunha sólida e audaz forma de escritura. A neta de feirantes e filla de carteiros de pobos, tece sobre a ancha e inmensa <Alfombra de esparto> que é, como define, A Mancha, unha escrita combativa e conmovedora, na que aposta por Don Quixote fronte ao sanchopancismo reinante, dominante, triunfante.

Toda unha gama de sabores, olores e costumes tradicionais da vella vida das cidades e das vilas, esa que levaban os avós, os pais e fillos…e que foi vilipendiada en nome do progreso, da progresía, da modernidade e mesmo do europeísmo, é reivindicada nestas páxinas. O sabor das feiras: as sirenas dos carruseis, as machuconas voces das tómbolas, esas voces que anunciaban que <le ha tocado una> boneca chochona…

Aquí fálase da morte dos mortos, deses que non aparecen nos medios, eses que nas vilas e aldeas se recordan mediante esquelas. Non as hai nin nas marquesiñas das paradas dos buses, nin pegadas ao postes do teléfono nin nas farolas das grandes cidades. Nestas son individuos illados, non pertencen a ningunha comunidade que os poida lembrar, que os bote en falta. Non foron expulsados dela, da comunidade porque esta non existe. Cando Ana Iris Simón di textualmente: <La comunidad implica siempre dejar a alguien fuera, si no, no hay comunidad que valga>,  recordei La comunidad imposible, aquel intrincando libro de Maurice Blanchot (1907-2003) que serviu de pretexto e texto para un debate no seminario de Filosofía do Picón, que dirixía Ignacio Castro Rey.

Foto: La Voz de Galicia
Foto: La Voz de Galicia

Aquí soa a música popular, a típica das festas (charangas, pasodobres, chachachás…), pero tamén se escoita El último de la fila e outros grupos contemporáneos. Aquí óese a lingua das xentes traballadoras, das xentes que falan a lingua proletaria. Aquí asubía o vento, ese vento d’A Mancha que corta coma un bisturí e volve tolo a calquera, como fixo con Don Quixote, que confundiu os muíños de vento con xigantes. Fálase neste libro da España orgullosa da súa recén estreada europeidade coroada coa perda da vella peseta que caeu diante do brillante euro prateado, orgullosa dunha europeidade que agora unha boa parte da poboación só recorda cando soa o himno da Champions.

Tamén está presente nestas páxinas a emigración a Centroeuropa, sobre todo a Alemaña, así como o exilio, ao que se viron sometidos e condenados aqueles españois aos que arestora se cualifica como os que defenderon o bando dos malos (viva o maniqueísmo!), pero tamén da falta de emprego, da precariedade, e dos pais de antes, que, aínda estando cargados de fillos ata as orellas, á idade actual da autora tiñan coche, unha casa ou piso, mentres que os da súa xeración para vivir nunha cidade teñen que compartir ou alugar un piso ou un apartamento entre varios, porque os soldos non dan para máis. Tamén se din moitas e interesantes cousas sobre o sagrado e o profano.

 Ana Iris Simón di que agora as feiras deixaron de ter sentido porque <a vida, España, nuestra existencia se ha convertido en una feria>. Estamos pois diante dun libro delicioso, sincero, escrito porque non se podía deixar de facelo, escrito por necesidade, por estar famento de facelo, mais non porque un ou unha estea dotado dunha facultade ou habelencia técnica e académica para redactalo.

2 comentarios en “Feria, de Ana Iris Simón

  1. Bos días, querido Gonzalo:

    Como tengo que salir dentro de un rato, permíteme que te escriba en castellano porque así lo hago con más fluidez.

    En primer lugar quiero decirte que, me ha emocionado que el Día del Libro, tu entrada sea precisamente para elogiar a uno de ellos y a su autora. Trataré de localizarlo, estoy segura de que si tú lo recomiendas es porque merece la pena leerlo.

    Estoy de acuerdo de que el nombre de Ana Iris es pintoresco y, viniendo de un lugar del cual han salido grandes estrellas y directores de cine, no es raro que Campo de Criptana nos regale también buenos escritores.

    Leer y sentir es mucho, querido Gonzalo, porque el que lee jamás siente el tedio que devora a tanta gente que solo posee dinero.

    He disfrutado con tu entrada. Un cariñoso abrazo palmeirán.

    1. Buenas tardes, Magdalena. No es que recomiende, es que hablo de un libro que me ha sorprendido. Nada más. Puede que no esté a la altura de otros paladares. Qué sé yo. Pero seguro que es atrevido y fantástico, desde cierta perspectiva. En fin, muchas gracias por tu comentario. Por cierto, tiene un buen final. Bicos.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *