Agustín Agra. Chegada a candeloria, o canto dos tordos bótame aos camiños. Dende o espeso das sebes ou empoleirados dunha percha, o seu reclamo nupcial guía os meus pasos. O anuncio da fin da tempada de invernía marca unha breve paréntese nas visitas á lagoa de Vixán e á praia da Ladeira, ao esteiro do Coroño e ao areal da Torre tras o ronsel do mergullón orelleiro, ás Centoleiras de Aguiño ou ao faro de Corrubedo na busca de mascatos e da miríade de aves peláxicas que se acaroan á terra en tempo de tormenta.

Nin pedregullo nin cemento. Aínda aceptando como argumento a prol da democratización da natureza a roza de camiños pouco transitados, resulta difícil compartir as desfeitas referendadas polas boas intencións: as limpas a destempo, cando os paxaros que aniñan agochados entre o mato xa comezaron a súa angueira en prol da continuidade da especie; a demouca dos bosques de ribeira coa escusa de limpar o perímetro das torres de alta tensión; a pavimentación arbitraria de camiños que supón a súa domesticación definitiva…

Os camiños tan só precisan de pés que os camiñen e os manteñan abertos, de oídos atentos a cantos e reclamos, de ollos alerta e de cerebros dispostos a gozar do que o contorno lles ofrece. Así, cando devala a marea e queda ao descuberto o lameiro e o verdello, acudo á cita inadiable que adoito manter co fondo da ría. O rumbo que guía os meus pasos decorre dende a vila ata a Rosa dos ventos paralelo á Escollera; e aínda máis alá, pasado o Talleraco e a Barquiña ata a punta das Saíñas. Velaí o territorio das garzas e das garzotas, do bilurico claro e os pilros bulideiros, dos lavancos e do milleiro longo de gaivotas que aínda apañan o sustento nas augas do esteiro.

Coa subida da marea, a enchente empurra as limícolas na dirección dos meus prismáticos. A espera sempre paga a pena: unhas veces sorprende cunha presada de biluricos patirrubios, outras con algún solitario mazarico rabinegro que anda á fartura a carón dos emisarios que emiten a súa putridez enfronte dos edificios de Labarta. Noutras ocasións son os cullereiros, cunha presenza que se volveu permanente entre nós alén da invernía, os que aledan o paseo.