Marco Bravo Rodríguez. Hai unhas semanas lin nun artigo que a principal causa do inicio do consumo de alcol entre mozos é a presión da súa contorna social. Como se de súpeto recibise a inspiración das musas, e porque no fondo trátase do mesmo, non puiden evitar relacionar este feito coas melodías enfeitizadas que as sereas cantaban para obnubilar o corazón dos mariñeiros naqueles contos que lía de pequeno, adaptacións de grandes historias da literatura universal que conservo na memoria con cariño. Deixando de lado este recordo da infancia, o contido do texto non me sorprendeu en absoluto. Ao contrario. Podería inundar este papel de centos de estudos sanitarios sobre os efectos desta droga, pero non é a miña intención aburrir ao lector con datos que pode consultar en internet a golpe de click. Así que limitareime a explicar a miña experiencia persoal en poucas palabras. Tan só iso. E xa é bastante, créanme.
Non bebo nin unha gota e xamais o farei, pola miña saúde e por conviccións éticas. Unha decisión madura e valente para os adultos; un talibán e un fríxido para os meus amigos; para min, unha auténtica odisea. Porque ninguén dixo que navegar por esta vida coas ideas claras fora sinxelo, e moito menos para un mozo de dezaoito anos, arrodeado de monstros mariños alí onde menos pensa que o esperan. Recoñezo que a miña relación cos rapaces (e rapazas) da miña idade estase vendo manchada, tristemente, por este asunto. Mesmo cheguei a ter algún conflito con algúns, que cada vez que me ven presiónanme como martelos para que probe o ron. Creo que esa interese en estender sobre min o bálsamo do alcol é unha maneira de resarcirse da súa propia culpa por beber, e non unha simple invitación a integrarme no seu grupo, como me fan crer esbozando un sorriso tenro. Neses casos, e do mesmo xeito que a princesa Sherezade narraba aqueles marabillosos contos no leito do sultán, véxome na necesidade de esgrimir mil e un argumentos para non ter que someterme ao xugo do alcol sen quedar como un pringado diante deles. E contéstanme, con certa sorna e disfrazando as súas inseguridades, que vai sendo hora de que vaia cociñar galletas coas monxas do Sagrado Corazón.
Poucos adolescentes saben que os danos do consumo de alcol esporádico sobre as redes neuronais a esas idades son moi semellantes aos producidos pola cocaína. Entón, por que socializamos bebendo cervexa, mantemos unha conversa elevada acompañados dunha boa copa de viño e nos divertimos con ron ou xenebra? O quid da cuestión radica en que o alcol é unha droga social e desprenderse disto é dicir adeus a unha parte da cultura que leva formando parte das nosas vidas desde os tempos da Antiga Grecia. Para ilustralo doutra forma, o termo simposio, que hoxe en día remite a unha conferencia, significa en grego “beber xuntos”, porque era o que se estilaba nas reunións filosóficas; e artistas como Renoir describiron con pinceladas a relación entre a bebida e as clases altas en obras como O almorzo dos remeiros, hai case cento cincuenta anos: case nada. E só son dous exemplos extraídos dun inmenso océano bañado de licor.
Se algo aprendín tras os anos treboentos da miña adolescencia é que a percepción que os demais teñan sobre min debe ser como unha corrente negra que me bordee e que marche cara a outro mar sen que me engula. Porque como diría o outro, son amigo dos meus amigos, pero por enriba deles lévome mellor coa verdade; e a verdade pode amosarse pura e cristalina como a auga da praia no verán, pero chegar a aceptala e a obrar en consecuencia adoita ser turbio e difícil. Cada vez que alguén nega esta realidade sinto que un barco naufraga dentro de min, como se a miña tenacidade recibise unha estocada mortal e ningunha causa que considero xusta e nobre puidese chegar nunca a bo porto. Pero a pesar das adversidades da travesía e de todas as correntes que me atope, a miña conciencia seguirá estando atada a un mastro, inflexible, como Ulises, fronte a todos os cantos de serea.