De promesas (in)cumpridas

Fidel Vidal. Non ter palabra, faltar á palabra (dada), aplícase a persoas pouco serias, sobre todo se a quen se lle deu non o merecía. Lémbrome dunha viúva amiga que ficou abraiada cando, máis dunha persoa, achegouse á súa casa para lle entregar unhas boas sumas de diñeiro. Ela descoñecía a que viña tal sorpresa. Eran débedas que adquiriran co seu defunto esposo. O verdadeiramente sorprendente estaba en que non había papeis por medio. Só a palabra dada asinada cun apertón de mans. Hoxe, penso eu, acontecemento semellante non ocorre nin con papeis. Tal é o caso daqueloutro puntilloso que apuntaba nunha axenda todo canto debía. Como unha das vítimas lle reclamara o empréstito, o debedor, despois de o comprobar no caderno díxolle: “En efecto, estás apuntado, déboche tanto”. Ao que o acredor, perplexo e enrabechado, respondeu: “Con que estea apuntado non abonda”. “Como te poñas así -retrucou ofendido o do caderno- vou e bórrote”.

Igual que unha carta, segundo Lacan, sempre chega ao seu destino, pola contra, penso eu, unha promesa feita xamais se cumpre. No caso da carta, o destinatario é o mesmo remitente, xa que logo, quen escribe na soidade fronte ao papel en branco está a escribirse a si propio. A promesa é un dicir antes (pro) de saír (metere), un “axiña volvo” ao saír da casa para mercar tabaco. A promesa descéntrase diante doutro ser, sexa este da realidade (á parella, deixar de fumar) ou da fantasía (a un santo un par de cirios). De calquera xeito podemos adiar, desprazar no tempo aquilo prometido. Non esquezamos que as formacións de compromiso, dependendo do contexto nos que se dá, adóitanse cualificar como ambivalentes, quer dicir, capaces de elaborar un conflito persoal. En todo caso, a promesa fica en suspenso, en tanto non deixa de ser un dicir.

A respecto do amor, anhelando escoitar palabras que nos comprometan, non abonda co consabido “quérote”. É necesario acompañalas doutros ofrecementos, como a lúa ou as estrelas, prometerlle unha vida feliz o resto dos días. “Por ti baixaría as estrelas do ceo”. Ademais dun imposible, para que demos quere as estrelas ninguén? Un amor verdadeiro -por seguir a liña máis simple de Lacan-, é aquel no que o amante non ten palabras para definir o seu amor pola amada, e que esta tampouco reclama nin precisa: “amar é dar o que non se ten a alguén que non o necesita”. Neste ámbito andamos un chisco ao chou, mais estamos certos de que, aínda camiñando de fronte, xamais iremos adiante.

Na situación máis favorable, unha promesa seguirá sen realizarse. Desde un paradoxo entre sinxelo e forzado, resulta que, en canto a promesa se cumpra deixará de ser promesa. Isto non incumbe á persoa a quen se lle ofreceu senón a aquel que a proclamou. Para ser fiel a si mesmo debe manterse firme na mesma, manténdoa como tal, como promoción cara a unha próxima ocasión. “Ocasión!”, o momento de se aproveitar das rebaixas, de sermos uns aproveitados no peor sentido da palabra, persoas de proveito e, no xantar, de bon proveito. Desa maneira aprovéitase o santo da cera como a noiva das estrelas ofrendadas polo mozo, mantendo a promesa en cada ocasión. En rigor, incluídas as escritas, debemos aceptar que non existen as promesas incumpridas. Sácanos de dúbidas o meticuloso home do caderno.

3 comentarios en “De promesas (in)cumpridas

  1. Fidel:
    Siento haberte causado pena con mi comentario. Disculpa.
    Nos queda, a quienes hayamos pasado episodios de esa índole, la satisfacción de que el tiempo lo cura todo. Aunque, a veces, un libro, o una secuencia de una película… , nos haga recordar esos momentos de nuevo.
    Voy a contarte algo:
    Si tuviera el arte de escribir, como alguno de vosotros, lo haría escribiendo la historia de mi vida, porque dispondría de material suficiente para un buen guion de una Telenovela.

    Un abrazo cariñoso por tu comprensión.

  2. Fidel:
    Para no liarme mucho, iré sobre el tema del amor respecto a las promesas que, hoy en día, pocas se cumplen.
    El amor es algo serio, algo SAGRADO. Es por lo que me viene a la mente, después de leerte, una canción del ayer que decía más o menos así: “nuestras promesas de amores, en el aire, se han perdido”. Quería decir con esto que, hoy, ya no sería necesario un aire, un viento huracanado para romper el “SAGRADO VÍNCULO del MATRIMONIO”, ya que, una simple brisa, podría mandarlo al “garete”. Así de fácil.

    De mis padres, recibí el ejemplo de FIDELIDAD, UNIÓN y AMOR. Es verdad que me tocó la peor parte, pero “aguante mecha” hasta el final; sin embargo, cuando vi que esto no tenía solución, después de aguantar lo habido y por haber, durante muchos años. Y que la perjudicada, en este caso, estaba siendo yo, me dije: hasta aquí he llegado.
    A partir de ahí, fue cuando empecé a vivir de nuevo, ya que lo otro no había sido vida, sino un vivir muriendo cada día, un poco más; al lado de un “ser” como aquel. Quise decir, que mi deseo era irme de una muerte natural, y no por alguien que estaba provocándomela. Por eso cuando oigo hablar de separaciones, sin un motivo aparente, sino por simples tonterías en algunos casos… Veo lo difícil que es para algunos@s cumplir lo prometido ante DIOS en el altar. (soy creyente).

    ¡Qué lejos queda!, lo de… “HASTA QUE LA MUERTE NOS SEPARE”. Y termino.

    Mi recuerdo desde este bello lugar.

    1. Non sabes a pena que me causou ler o teu comentario, prezada Naty. De recibir de teus pais esas palabras tan fermosas, como son fidelidade, amor e unión, a pasar a un verdadeiro calvario ou, como ti dis, “aguantar mecha”, resulta ben desacougante. Iso é o malo que levades convosco os crentes no “sagrado matrimonio”, e non sei se Deus ten moito que ver con isto, pero, sexa como for, o caso é que na vez dun matrimonio resultou ser un martirimonio. Alegroume a decisión cando decidiches dicir: “hasta aquí he llegado”. Forte aperta e saúde.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *